Water, lucht en bodem

In Nederland is leven met water vanzelfsprekend. Maar de kwaliteit van ons water moet beter. Slechts 1% van ons grond- en oppervlaktewater is van goede kwaliteit. Klimaatverandering en vervuiling van het milieu zorgen voor een snel oplopend tekort aan drinkwater. Om dit tekort tegen te gaan komt er een nationaal Deltaplan Waterland. Hiermee investeren we onder andere in slimme technieken en nieuwe oplossingen om water te zuiveren. En we zorgen dat het schoon en gezond blijft. 

• We maken volksgezondheid de eerste prioriteit bij het stellen van grenzen aan vervuilende, schadelijke stoffen. Daarom herzien we het vergunningenstelsel op het gebied van water-, lucht- en bodemkwaliteit. Niet alleen in Nederland, maar ook in de EU. Het nieuwe vergunningenstelsel wordt gebaseerd op WHO-normen, die in sommige gevallen veel strenger zijn dan huidige richtlijnen. Er worden geen eeuwigdurende vergunningen meer afgegeven. Daarnaast zorgen we ervoor dat de Europese zeropollution ambition naar 2040 wordt gehaald, zodat we in 2040 in een klimaatneutrale en vervuilingsvrije EU leven. 

• Op verschillende plekken in ons land kan de oude, fossiele industrie ten koste van gezondheid en welzijn doorgaan met ondernemen. We willen dat Nederlandse omgevingsdiensten - in lijn met andere landen - toegerust worden om overtredingen van de vergunningsnormen met behulp van nieuwe technologie te monitoren en conform te beboeten. De tijd dat multinationals ten koste van mens, dier, natuur en klimaat mogen ondernemen, eindigt wat Volt betreft per direct.

• We versterken de aanpak van milieucriminaliteit en nemen maatregelen om een toekomstbestendige en leefbare omgeving te garanderen. 

• De veiligheid van boeren en tuinders en de bodem- en waterkwaliteit moeten leidend zijn. Volt is daarom tegen het gebruik van glyfosaat en andere giftige bestrijdingsmiddelen. We willen dat Nederland tegen het afgeven van een Europese vergunning stemt. 

• Daarnaast zijn we voorstander van het toepassen van een voorzorgsprincipe (eerst moet iets veilig zijn, dan mag het de markt op) voor alle stoffen. Niet alleen bij het op de markt brengen van, maar ook voor de huidige loos- en uitstootvergunningen. Dit geldt ook voor bestrijdingsmiddelen. 

• We zetten in op meer AI en burgerwetenschap om de lucht- en waterkwaliteit te meten en te monitoren, zodat we ontwikkelingen en trends kunnen ontdekken. Door inzet van burgerwetenschap willen we zorgen dat meer mensen zich bewust worden van de staat van hun omgeving en hoe die zou kunnen worden.

Een gezonde leefomgeving

• Vergunningen worden nu uitgegeven terwijl ze niet voldoen aan de WHO-standaarden. Volt wil dat bedrijven zich houden aan de WHO-standaarden en wil dus alleen nog vergunningen uitgeven die voldoen aan de WHO-standaarden. 

• We voeren voor de industrie een belasting in voor luchtvervuiling (NOx, fijnstof, zwaveldioxide). De hoogte van de belasting komt overeen met de omvang van de milieuschade.

• We zorgen voor strengere eisen rondom bodemkwaliteit en mest en voldoen aan de Europese bodemmonitoringwet. Nederland moet, net zoals Vlaanderen, de normen uit deze nieuwe wet overnemen, ook wanneer deze nog niet in werking is getreden. 

• We verbieden vervuilende en giftige PFAS in de EU. Volt wil dat de regering met andere lidstaten aan principeafspraken werkt over het verbod op en de gevolgen van de bestaande ophoping van PFAS in onze gedeelde wateren. Bijvoorbeeld met Duitsland over de PFAS-ophoping in de Rijn en de Maas.

• Fabrieken moeten vergroenen door te innoveren op het gebied van veilige afvalverwerking.

Een nationaal Deltaplan Waterland

• Nederland is een echt deltagebied. Lange tijd was het afvoeren van water de basis van ons waterbeheer. Door klimaatverandering hebben we steeds vaker periodes van droogte. Hierdoor moeten we nu ook steeds meer water vasthouden; om de drinkwatervoorziening te garanderen en ervoor te zorgen, dat de natuur, de landbouw, de binnenvaart en de industrie over voldoende water beschikken.

• Nederland is als laaggelegen land voor haar drinkwatervoorziening nog afhankelijk van smeltwater dat vanuit de Alpen in onze rivieren eindigt. Volt wil harde afspraken maken met hoger gelegen Europese landen als Zwitserland en Duitsland over de opslag, distributie en eerlijke verdeling van smeltwater.

• Volt streeft naar een circulair watersysteem. We willen (drink-)water zoveel mogelijk gaan hergebruiken en inzetten op de opvang en het gebruik van regenwater in de bebouwde omgeving.

• Volt zet in op het behoud van zoetwater door regenwater op grote schaal op te slaan in plaats van weg te pompen naar zee.

• Met een robuust waterbeheer beperken we de uitstoot van broeikasgassen zonder de economie te schaden. Een ondieper grondwaterpeil leidt tot meer opname van CO2. Daarom voeren we een landelijk zomerpeil van het grondwater van 40 centimeter onder het maaiveld in. Dan is er een balans tussen het terugbrengen van de CO2-uitstoot en de haalbaarheid. 

• We veranderen de melkveehouderij naar meer grond per dier en vaker in de weides in de veenweidegebieden, waardoor de uitstoot ook afneemt. 

• Verder stimuleert Volt het onderzoek naar wateropslag en verbetering van de sponswerking van de bodem, met subsidies voor bijvoorbeeld systemen die regenwater opvangen en opslaan in de bodem.

• We stimuleren grootgebruikers van water om zuiniger om te gaan met water, door de belasting op het verbruik van leidingwater te verhogen.

• We schaffen de vrijstellingen en verlagingen van belasting voor grootproducenten van afvalstoffen en grootverbruikers van kolen, aardgas, leidingwater en grondwater af.

• We voeren een wettelijke verplichting voor het hergebruik van koelwater van datacentra in. 

• Met de Waterkalender maken we van klimaatadaptatie een systeemkeuze. Waterveiligheid, klimaatadaptatie en zoetwatervoorziening vragen om langetermijnbeleid. We bouwen aan een klimaatbestendige inrichting van Nederland, met ruimte voor water, natuur en drinkwatervoorziening. De Waterkalender helpt om deze maatregelen rijksbreed en samenhangend te integreren. Hierbij helpen de Rijksoverheid en de waterschappen, de provincies en gemeenten met maatregelen voor waterbeheer en weerbaarheid tegen wateroverlast. Zo zetten we via de Waterkalender onder andere in op meer groen in bebouwde omgeving, meer groenblauwe daken, opslag van water, droogte- en zoutbestendige gewassen en minder bouw in beekdalen.

De kwaliteit van ons water

• Als onderdeel van het Deltaplan Waterland wil Volt breed investeren in een innovatie-ecosysteem waar ook filtratie van PFAS en andere schadelijke stoffen deel van uitmaakt.

• We zorgen voor een strengere vergunningsverplichting voor alle onttrekkingen en lozingen in water die voldoet aan WHO-normen. Het Kiev-protocol moet, inclusief het Europese vervuilendestoffenregister (E-PRTR), volledig geïmplementeerd worden. Wederom wil Volt werken vanuit het voorzorgsprincipe. 

• We verplichten lagere overheden om lozingsmeldingen en -vergunningen in openbare databases toegankelijk te maken.

• We versimpelen de afgifte van vergunningen en de handhaving door alles, behalve toezicht op het riool, onder te brengen bij de provinciale omgevingsdiensten.

• We verankeren de inspraak van inwoners en een strengere doelstelling voor de kwaliteit van oppervlaktewater in de toekomstige plannen voor het landelijk gebied.