Dier en natuur

Dieren zijn een belangrijk onderdeel van de natuur en onze samenleving. Toch worden dieren nog vaak gehouden en gebruikt op een manier die hun belangen niet respecteert. Alle dieren verdienen een dierwaardig leven. Dat betekent dat hun welzijn en behoeften centraal staan. We zorgen voor goede voeding en een goede gezondheid. Er moet genoeg ruimte zijn voor natuurlijk gedrag, waarbij dieren hun eigen keuzes kunnen maken. We leggen in de grondwet vast dat de overheid actief werkt aan het beschermen en verbeteren van dierenwelzijn. Zo krijgen dier en natuur het respect dat zij verdienen én een betere bescherming.

Herstel en bescherming van de natuur

• Samenleven met de natuur wordt de standaard, zodat we bij alles wat we doen iets teruggeven aan de aarde en de ecosystemen die ons gezond houden. De stadsboswachter zorgt bijvoorbeeld voor meer ruimte voor natuur in steden, wat weer zorgt voor het vasthouden van water, schonere lucht, verkoeling en meer biodiversiteit.

• Internationaal is afgesproken dat in 2030 dertig procent van het land- en wateroppervlak op aarde beschermd natuurgebied moet zijn. Volt zet in lijn hiermee in op 30% natuurfunctie van ons land. Dit bestaat uit natuurgebieden, koppelgebieden en bufferstroken met natuurinclusieve landbouw of recreatie. Hiervoor is 150.000 hectare extra natuur nodig en moet het Natuurnetwerk Nederland met 34.000 hectare worden uitgebreid.

• Er komt een lijst met kwetsbare natuurgebieden die prioriteit krijgen bij de vermindering van stikstof daaromheen. In combinatie met de andere maatregelen omtrent stikstof en droogte kan op die manier snel natuurherstel plaatsvinden op de plekken die het als eerste nodig hebben.

• We stellen ecocide (het op grote schaal vernietigen van de natuur) strafbaar, zoals veel andere landen al vóór ons deden. Veel bedrijven in verschillende landen lozen nu schadelijke stoffen in dezelfde rivieren. We willen dat Nederland voorop gaat lopen in het strafbaar stellen van ecocide en hebben als doel om dit Europees uit te rollen.

• We zetten in op ecosystemen die veel CO2 opslaan en bodemdaling stoppen. Dit betreft vooral de veenweidegebieden. Deze willen we herstellen.

• We willen dat er een wettelijke status en bescherming komt voor unieke en cruciale natuurgebieden, zoals de Waddenzee. Hiervoor nemen we het Spaanse beleid als voorbeeld en maken we afspraken binnen de EU. We zetten in op een grensoverstijgende aanpak om onze wateren te beschermen en schoner te maken. Volt gaat in Brussel lobbyen om de grote rivieren in de EU tot rechtspersoon te maken met de lokale bevolking als voogd. 

• De zee is een cruciaal ecosysteem voor Nederland. Daarom moet er meer onderzoek gedaan worden naar de invloed van economische activiteit op de natuur en verbieden we visserij in windparken op zee.

Samenleven met dieren

• Net als in België neemt Nederland dierenwelzijn als staatsdoelstelling op in de grondwet. Er wordt hiermee vastgelegd dat de overheid actief moet werken aan het beschermen en bevorderen van dierenwelzijn. Dat geeft onder andere meer gewicht aan de belangen van dieren in toekomstige wetgeving, beleidsontwikkeling en in de rechtsspraak.

• Nederland maakt zich sterk voor een aanscherping van de Europese dierenwelzijnsregels waarin het positief welzijn van dieren leidend is. Er komen specifieke welzijnsnormen voor meer diergroepen, zoals voor konijnen, geiten, schapen, eenden, ganzen en kweekvis.

• Huisvestingssystemen dienen te worden aangepast naar de gedragsbehoeftes van het dier. Routinematige ingrepen, zoals het afbranden van biggenstaarten, worden niet langer gedoogd.

• We streven naar zo min mogelijk transport van levende dieren. Waar mogelijk wordt dit transport vervangen door enkel het vervoer van vlees of zaad/embryo’s.

• Er komt betere bescherming voor dieren die toch levend vervoerd worden. De maximale vervoersduur wordt verlaagd en er komen aanvullende restricties voor jonge en zwangere dieren. De maximale temperatuur waarbij transport van dieren is toegestaan gaat van 35 naar 30 graden Celsius. Transport van en naar landen buiten de EU wordt verboden.

• Er komt een periodieke herbeoordeling voor de vergunningen van dierentuinen.

• Het houden van diersoorten in dierentuinen waarbij het positief dierenwelzijn niet geborgd kan worden, moet worden uitgefaseerd.

• Nederland streeft ernaar voorloper te zijn op het gebied van proefdiervrije innovatie en zet zich in Europees verband in voor de internationale erkenning en toepassing van proefdiervrije onderzoeks- en testmethoden.

• Het Nederlands fokverbod op uiterlijke kenmerken die schadelijk zijn voor het dier wordt uitgebreid met een houdverbod om de import van deze dieren tegen te gaan.

• De huis- en hobbydierenlijst, die reguleert welke zoogdieren particulier gehouden mogen worden in verband met hun welzijn, hun risico voor de volksgezondheid en voor de biodiversiteit, wordt uitgebreid met andere gewervelde soorten (zoals vogels, reptielen en amfibieën). Nederland gaat zich inzetten voor een Europese lijst.

• Wij richten ons op het duurzaam samenleven met wilde dieren. We verbinden natuurgebieden in Nederland en over grenzen heen, zodat er voldoende ruimte komt voor wilde diersoorten zoals de wolf. Wolven in Nederland worden net als in andere landen gezenderd om hun gedrag beter te kunnen monitoren en voorspellen. De overheid ondersteunt preventieve maatregelen op boerenbedrijven. Het nemen van gesubsidieerde veebeschermende maatregelen moet op termijn voorwaardelijk worden voor een schadevergoeding.

• We streven naar robuuste ecosystemen die minder kwetsbaar zijn voor uitheemse soorten. Bij de aanpak van dieren die overlast veroorzaken en bij invasieve uitheemse soorten wordt er sterk ingezet op preventie. Bij dodingsmethodes moet het welzijn van dieren en eventuele impact op de natuur altijd worden meegewogen.

Visserij en oceaanbeleid

• Volt zet in op een natuurherstellende visserij die ecologische grenzen respecteert. We pleiten voor een Europees verbod op schadelijke visserijpraktijken zoals overbevissing. Wij ondersteunen vissers die kiezen voor duurzame methoden. In dat perspectief zetten we in op Europese samenwerking om zeegebieden effectief te beschermen en een toekomstbestendige, duurzame visserij te bereiken. Volt investeert in onderzoek naar marien herstel en eerlijke verdienmodellen voor vissers die bijdragen aan het behoud van biodiversiteit.

• Nederland handhaaft de internationale afspraak om 30% van het wateroppervlak in 2030 als beschermd natuurgebied aan te wijzen.

• We geven de voorkeur aan het gezamenlijk opstellen van visserijregels door te luisteren naar alle betrokkenen onder wie vissers, wetenschappers en lokale gemeenschappen. Zo ontwikkelen we samen nieuwe methoden die menselijke activiteiten en gezonde ecosystemen combineren. Om dit participatieproces te laten slagen, sluiten we geen oplossing uit die onze doelen kan dienen. Ook buiten de Nederlandse jurisdictie geven we de voorkeur aan het stimuleren van processen waarbij alle belangen goed afgewogen worden.

• Wij willen de zeeën beschermen door het Verdrag voor de Bescherming van de Biodiversiteit op Volle Zee (BBNJ-verdrag) snel te ratificeren. Dit baanbrekende verdrag vergroot de bescherming van mariene biodiversiteit, bevordert eerlijke toegang tot hulpbronnen op volle zee en onderstreept het belang van multilaterale samenwerking op basis van regels. Nu de EU en veel van onze Europese partners het verdrag hebben geratificeerd, kunnen wij onze milieudoelstellingen daarop afstemmen, het oceaanbeleid versterken en bijdragen aan een leefbare toekomst voor volgende generaties.

• We zetten in op (onderzoek naar) verdoofde slacht op vissersschepen.

• Wij pleiten voor een wet die bodemtrawling en andere destructieve visserijmethoden stapsgewijs uitfaseert in alle maritiem beschermde gebieden overeenkomstig de Europese natuurbeschermingsverplichtingen. De overgang geven we vorm in samenspraak met vissers, wetenschappers en andere betrokkenen, met ruimte voor innovatie in duurzame visserij. Beheer volgens IUCN-categorie IV biedt hierbij een goede balans: bescherming van kwetsbare natuur met ruimte voor zorgvuldig gereguleerd gebruik.