Waarom Volt eerder tegen de Spreidingswet stemde

Update 15 januari 2024

Door het amendement dat de verdeelsystematiek in de spreidingswet heeft aangepast, zijn de bezwaren die Volt had bij de spreidingswet verdwenen. Volt steunt de spreidingswet in zowel de Tweede, als de Eerste Kamer.

24 juli 2023

Waarom wij tegen dit wetsvoorstel stemmen in het kort:

• Het regelt de solidariteit tussen gemeenten niet 

• Het helpt vluchtelingen niet

• Het helpt gemeenten niet 

• Het stelt provinciebesturen voor een onmogelijke opgave

• Het mag niet los gezien worden van een humaan Europees asielbeleid dat wél werkt

Het kabinet bespreekt deze week de nieuwe Spreidingswet, die moest regelen dat alle gemeenten hun eerlijk aandeel nemen in de (tijdelijke) opvang van asielzoekers en migranten. Er zijn signalen dat onwillige gemeenten in het wetsvoorstel niet opgelegd zal worden mee te werken. Dat is voor ons wel een harde eis; zonder solidariteit tussen gemeenten worden de problemen niet opgelost. 

Want in Nederland steekt al een tijd een kleine groep gemeenten steeds als eerste de vinger op om mensen tijdelijk op te vangen. Zo kondigde Nijmegen onlangs aan niet minder dan 1200 mensen tijdelijk te huisvesten en deze week ook Enschede, met opvang voor 550 mensen. Hulde!

Maar een groot aantal gemeenten zwijgt. Dat is oneerlijk en zorgt voor grote problemen. Terwijl: als elke gemeente zijn steentje bijdraagt, wordt de uitdaging voor álle gemeenten draaglijker. Wat solidariteit zou dus wonderen doen. 

Is de weigering in alle gevallen onwil? Nee, er zijn gemeenten die ronduit weigeren. Maar er zijn er heus ook die best willen maar niet kunnen omdat ze het niet kunnen betalen. Het regeringsbeleid van de afgelopen jaren heeft diepe gaten geslagen in hun financiën.

En ook de provincies hebben geen diepe zakken. Maar van hen wordt wel verwacht dat zij een meer sturende én financierende rol op zich nemen. Deze problemen worden met dit wetsvoorstel niet opgelost. En nu lijkt het er ook nog op dat provincies medewerking straks niet hard kunnen afdwingen.

Daarbij komt nog bij dat gemeenten alleen extra geld krijgen als ze opvangcentra opzetten met ten minste 100 plekken. Grootschalige opvang dus, terwijl we weten dat juist kleinschalige opvang kwetsbare asielzoekers, zoals kinderen, vrouwen en lhbti’ers helpt, zij onderdeel van de samenleving zijn voor de tijd dat zij hier zijn, gemeenten en het Centraal Orgaan Asielopvang ontlast en overlast vermindert. 

Falend asielbeleid

Bovenop dit alles komt dat de Spreidingswet niet los gezien mag worden van het huidige inhumane en onfatsoenlijke, en evident falende asiel- en migratiebeleid. (Zie het Ter Apel-drama.) Je kunt niet aan de ene kant de opvang willen regelen, en al helemaal niet op deze manier, terwijl je anderzijds niets doet om op een fatsoenlijke en humane manier grip op de aankomst van asielzoekers en vluchtelingen te organiseren.

Daarom willen wij dat het Europese Asiel- en Migratiepact van de Europese Commissie eindelijk opgepakt wordt. Dat voorziet onder andere in Europese ontvangstcentra aan de buitengrenzen van de EU voor een eerlijke en transparante selectie en zo een einde aan het gesleep en zwerven van mensen over de landen. Lees er hier alles over. 

Naast dit alles kraakte de Raad van State onlangs ook nog harde noten over het wetsvoorstel, onder andere ook over de ontbrekende solidariteit – kritiek die wij niet zomaar kunnen negeren. 

Om al deze redenen kunnen wij niet voor de Spreidingswet zijn.