Gaby’s missie voor actieve antidiscriminatiemaatregelen en trainingen
Afgelopen maand nam Gaby deel aan het debat over de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden, een wet die de uitwisseling van persoonsgegevens tussen overheidsinstanties en private partijen mogelijk maakt. Hoewel de wet bedoeld is om criminaliteit en fraude aan te pakken, roept deze ook zorgen op over privacy en gelijke behandeling. In dit artikel wordt uitgelegd wat de wet inhoudt, waarom Gaby zich ertegen heeft uitgesproken, en wat de mogelijke gevolgen zijn.
Wat doet de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden?
Het wetsvoorstel maakt het mogelijk dat overheidsinstanties en private partijen persoonsgegevens op grote schaal met elkaar delen. Denk aan overheidsinstanties als gemeenten, de politie, het Openbaar Ministerie, de belastingdienst en private partijen als woningcorporaties en banken. Die gegevensuitwisseling kan nodig zijn, bijvoorbeeld om georganiseerde criminaliteit en sociale fraude aan te pakken. Tegelijkertijd kan dit sommige groepen harder raken dan andere. Mensen in kwetsbare posities komen meer in aanraking met overheidsinstanties dan mensen die zichzelf goed kunnen redden. Daarnaast maakt de wet het mogelijk dat er gebruikgemaakt kan worden van risicoprofielen. Terwijl deze juist tot het toeslagenschandaal leidde, met veel discriminatie en onterechte fraudeverdenkingen.
Wat is het standpunt van Volt?
Tijdens het debat heeft Gaby zich tegen deze wet uitgesproken, vanwege zorgen over de potentiële impact op privacy en gelijke behandeling in Nederland. De wet dreigt een nieuw recept te worden voor situaties zoals de toeslagenaffaire, waarbij onschuldige burgers onbedoeld slachtoffer worden van een ondoorzichtig systeem.
Daarom diende Gaby een motie in waarin zij de regering verzocht om samenwerkingsverbanden actief te wijzen op effectieve antidiscriminatiemaatregelen en -trainingen. Dit om ongelijke behandeling en discriminatie bij uitvoering van de wet te voorkomen en gelijke behandeling te waarborgen. Ondanks de inspanningen van Gaby heeft deze motie het niet gehaald.
Bezorgdheid over de wet
Demissionair minister Yesilgöz van Justitie zegt dat de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden bedoeld is om ondermijnende criminaliteit te bestrijden. Maar wij zijn juist bezorgd dat deze wet vooral het vertrouwen in de rechtsstaat en de overheid schaadt; de wet heeft te weinig waarborgen tegen misbruik en discriminerend gebruik van de verzamelde gegevens. Daarom koos Gaby ervoor om tegen de wet te stemmen. De wet heeft het wel gehaald.