De Februaristaking, 80 jaar geleden maar nog steeds actueel
Vandaag precies 80 jaar geleden begon de Februaristaking. De Tweede Wereldoorlog was in volle gang, Nederland was bezet en de Duitsers waren begonnen met de Jodenvervolging.
Aanleiding voor de staking waren de eerste razzia’s in Amsterdam. Honderden Joodse mannen werden opgepakt en afgevoerd naar Duitsland. De Februaristaking was het enige grootschalige protest tegen de Jodenvervolging In bezet Europa. Zij begon in Amsterdam en sloeg over naar een groot aantal andere steden. Het initiatief tot de staking kwam van de Communistische Partij Nederland, die onder andere het pamflet “Staakt, staakt, staakt!!!” verspreid had.
De staking eindigde na twee dagen. De Duitsers sloegen snel en meedogenloos toe. Zij hadden machinegeweren, de stakers alleen woorden en spandoeken.
Bij het neerslaan van de staking vielen direct 9 doden en 24 gewonden, en werden veel stakers gevangen gezet. In de weken daarna werd nog een groot aantal stakers gefusilleerd of tot lange gevangenisstraffen in Duitsland veroordeeld.
De vraag is: waarom zouden zoveel mensen mee hebben gedaan aan deze verzetsdaad terwijl ze eigenlijk wel konden weten dat ze kansloos waren?
Misschien omdat ze tegen beter weten in hoopten dat de Duitse bezetter toch tot inkeer zou komen? Omdat ze het niet konden aanzien dat hun buren en vrienden in vrachtwagens werden gepropt en afgevoerd? Omdat ze de discriminatie en de rechteloosheid niet meer konden verkroppen?
We zullen het nooit precies weten en elke staker zal een eigen afweging gehad hebben.
Maar het is goed dat we de Februaristaking blijven herdenken. Omdat zij ons laat zien dat ook wij steeds een keuze hebben als we geconfronteerd worden met de verschrikkelijke dingen die mensen elkaar aan kunnen doen. Kijken we toe en wachten we af? Of durven we voor elkaar op te komen.
Martin Gravelotte
Kandidaat Tweede Kamer Volt