Digitaal tegengewerkt - een oproep tot toegankelijkheid en gelijke kansen
In een tijd waarin gelijke toegang tot informatie en diensten een fundamenteel recht zou moeten zijn, stuit de Nederlandse overheid op een groeiend en onderbelicht probleem van digitale ontoegankelijkheid. Voor mensen met visuele beperkingen, kleurenblindheid en andere beperkingen vormen ontoegankelijke overheidswebsites en -documenten een onoverkomelijke barrière, waardoor zij niet dezelfde mate van toegang tot informatie en diensten hebben als hun niet-beperkte medeburgers.
Deze digitale kloof weerspiegelt niet alleen het onrecht in ons tijdperk van geavanceerde technologie, maar benadrukt tevens de urgente noodzaak tot verandering.
Digitale ontoegankelijkheid
De Nederlandse overheid is verantwoordelijk voor meer dan 9.000 websites en apps, slechts 405 van deze platforms voldoen volledig aan de digitale toegankelijkheidseisen die door dezelfde overheid worden gesteld. Meer dan de helft van al deze platforms voldoen helemaal niet aan deze eisen, of zijn zelfs nooit gecontroleerd op hun toegankelijkheid. Dit houdt in dat een groot deel van de overheidswebsites ontoegankelijk is voor specifieke groepen in onze samenleving. Dit is meer dan alleen een technisch mankement; het raakt de kern van gelijke kansen en burgerbetrokkenheid. Het onthult een diep geworteld en systematisch probleem in de digitale toegankelijkheid van onze overheid.
Ook bij ons in de provincie Groningen is de digitale toegankelijkheid een groot probleem. Zelfs de officiële website van de provincie Groningen is slechts gedeeltelijk toegankelijk. De overige 61 websites en apps waar de provincie verantwoordelijk voor is voldoen ofwel volledig niet of zijn wederom niet eens ter controle gesteld. Vanaf de eerste dag als Statenlid en fractievoorzitter, namens Volt, kaart ik dit probleem al aan. Het is een bekend probleem waarover inwoners gefrustreerd naar mij toe zijn gekomen. Inwoners die proactief naar de website gaan voor informatie, maar die dit door de ontoegankelijkheid van de website niet voor elkaar krijgen. Elke dag maken we ons druk dat het vertrouwen in de politiek daalt en elke dag proberen we begrijpbare en toegankelijke politiek te bedrijven. We houden ons bezig met bedrijven, gemeenten, inwoners.. Maar wanneer durven we echt naar onszelf te kijken? Hoe kan het zo zijn dat een overheidswebsite niet voor elke Nederlander toegankelijk is?
Toegankelijkheid is een morele en wettelijke verplichting!
Sinds 2016 is het VN-verdrag Handicap rechtsgeldig in Nederland, met als doel dat mensen met een beperking op een gelijkwaardige manier kunnen participeren in de samenleving. Wat hierbij vaak vergeten lijkt te worden is dat het hierbij niet alleen gaat om fysieke obstakels, maar dat ook alle digitale informatie en dienstverlening toegankelijk moeten zijn. Het is onacceptabel dat overheidsinformatie niet toegankelijk is voor inwoners vanwege digitale obstakels. Gelijkheid begint bij gelijke toegang tot informatie, een gelijk speelveld. We hebben als volksvertegenwoordigers de keuze waar we het geld aan willen uitgeven en wat we belangrijk vinden. Hoe kan het dan nog steeds zo zijn dat de fundamentele rechten van mensen met een beperking worden geschonden?
De weg vooruit
Het is belangrijk dat iedereen het belang van goede digitale toegankelijkheid gaat erkennen. Hiervoor moet in alle overheidslagen meer geld beschikbaar worden gemaakt. Maar een toegankelijke website kost niet alleen geld, er is ook vooral een andere mindset nodig. Iedereen die aan een website werkt, moet doordrongen zijn van het belang van toegankelijkheid en begrijpen wat daarvoor nodig is. Het is essentieel dat alle afbeeldingen van tekst worden voorzien, dat bezoekers de lettergrootte van de tekst kunnen aanpassen, en dat de website een voorlees-optie bevat. Dit zijn slechts drie voorbeelden die noodzakelijk zijn voor een toegankelijke digitale toekomst.
Hoewel ik in Groningen blijf strijden voor digitale toegankelijkheid, is dit een nationale aangelegenheid die iedereen aangaat. Het is nu de hoogste tijd dat we de toegankelijkheid van digitale informatie en diensten in heel Nederland kunnen garanderen, ongeacht iemands beperkingen. Het is geen kwestie van gemak, maar een principe van gelijke kansen en inclusiviteit die de basis vormt van onze democratie. Groningen kan als een voorloper dienen, maar het is aan ons allen om dit cruciale vraagstuk op elke agenda te plaatsen en ervoor te zorgen dat niemand zich buitengesloten voelt. Het is tijd om vooruitgang te boeken en ervoor te zorgen dat niemand wordt vergeten. Alleen samen kunnen we zorgen voor een inclusieve samenleving waarin elke inwoner toegang heeft tot een gelijkwaardig speelveld.
Laura Reinink - Provinciaal Statenlid Volt Groningen