Interview Trouw

Dit artikel is geschreven door Christoph Schmidt, politiek redacteur bij Trouw. Gepubliceerd op 13 oktober 2025, 10:30.

Volt-leider Laurens Dassen gaat uitgebreid in op de beslissing om niet over klimaatverandering te debatteren met Forum voor Democratie. Hij is teleurgesteld in het gebrek aan bijval van andere politieke partijen, vooral van D66-leider Rob Jetten.

Met nog ruim twee weken te gaan tot de Tweede Kamerverkiezingen begint de campagne op stoom te komen. Zondagavond is het eerste grote televisiedebat op RTL. Inmiddels zijn die lijsttrekkersdebatten zelf onderwerp van debat geworden.

Volt trok vorige week de aandacht met de weigering om in een NPO-radiodebat een-op-een de discussie aan te gaan met Forum voor Democratie over klimaatverandering. Die actie kreeg weinig bijval in politiek Den Haag. Onder meer D66-leider Rob Jetten en SP-voorman Jimmy Dijk bekritiseerden de debatweigering van Volt-collega Laurens Dassen. Zij vinden dat je altijd het gesprek moet aangaan met je politieke tegenstanders.

Die reacties hebben Dassen weer verbaasd, zegt hij zondagmiddag aan het einde van weer een lange campagnedag in het land. “Ik vind het ontzettend goed dat wij dit besluit hebben genomen. We hebben in Den Haag steeds meer te maken met normalisering van wat niet normaal gemaakt zou moeten worden.

“Forum voor Democratie is een partij met een extreemrechts gedachtegoed. Daarmee zouden wij dan in debat moeten over klimaatverandering, waarvan zij zeggen: die wordt niet veroorzaakt door mensen. Wij gaan geen zuurstof geven aan het verspreiden van die feitenvrije onzin.

“Voordat we ons besluit namen, hebben we verschillende politicologen en onderzoekers op het gebied van extreemrechts geraadpleegd. Zij zeiden allemaal: doe dit niet. Zulke partijen gebruiken de brug die je naar ze bouwt alleen maar om keihard over je heen te denderen en hun feitenvrije onzin het publieke debat in te jagen. De democratie staat wereldwijd onder druk. Dan is het belangrijk dat we op zeker moment een grens stellen.”

In jullie motivatie onderstrepen jullie dat klimaat bij uitstek ongeschikt is als debatonderwerp met Forum. En als de NPO voor dat radiodebat een ander onderwerp had voorgesteld, Israël-Gaza bijvoorbeeld? Forum is toch ook best kritisch over Israël.

“Dan hadden we ook geweigerd. Wij gaan over geen enkel onderwerp met Forum meer in debat. Zij ondermijnen precies datgene waarvoor wij in een democratie zouden moeten staan, namelijk de feiten en de waarheid. Ze hebben het over remigratie, ze geloven in omvolking, ze ontkennen klimaatverandering. Ze hebben mensen op de lijst staan die veroordeeld zijn voor opruiing. Ze hebben banden met Moskou.

“Zo’n partij moet je niet als een normale partij behandelen. Het lijkt wel alsof we het in Nederland steeds normaler zijn gaan vinden dat we dit soort partijen op een normale manier neerzetten. Dat vind ik zorgwekkend.”

Hoe doen jullie dat in de Tweede Kamer? Daar gaan jullie de confrontatie met Forum toch niet consequent uit de weg?

“Als we ze in de plenaire zaal tegenkomen en zij bepaalde leugens het publieke debat insturen, normeren we waar nodig en zullen we ze tegenspreken. Maar alleen bij uitzondering.”

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen van vorige maand ging u uitvoerig het debat aan met PVV-leider Geert Wilders, die volgens u onwaarheden verkondigde over de aanwezigheid van PVV’ers bij Kamerdebatten. Dat kunt u bij Forum toch ook doen?

“De omgang met de PVV is een worsteling. Dat ga ik niet ontkennen. De PVV is de afgelopen jaren onderdeel geweest van de macht, dat is een andere positie.

“De worsteling is breder. Ik ben er eerlijk in: ik heb nog niet alle antwoorden op de vraag hoe je met alle andere verdachtmakingen omgaat. Ik zie hoe de BBB de Raad van State verdacht maakt, ik zie dat vijf partijen inmiddels voor remigratie pleiten, inclusief Ja21. Ik heb nog niet alle antwoorden, maar ik vind Forum wel een heel duidelijk voorbeeld.”

Wij spraken D66-leider Jetten vorige week (voor een lijsttrekkersinterview dat later deze week verschijnt, red.) en in dat gesprek noemde hij jullie debat-beslissing een ‘verkiezingsstunt’.

(Geagiteerd): “Weet je wat een verkiezingsstunt is? Tot twee keer toe het kabinet laten vallen over asiel zodat daar de verkiezingen weer over gaan. Dát is een verkiezingsstunt. Dat wij als kleine partij met weinig zendtijd de keuze maken om een van onze twee enige verkiezingsdebatten af te zeggen, is geen verkiezingsstunt, dat is staan voor je principiële waarden.

“Ik snap dat Jetten in de verkiezingsmodus zit en dat hij misschien het tegenovergestelde van Volt wil laten zien. Misschien moet hij even in de spiegel kijken. In mijn ogen zou je juist de democratische krachten moeten verenigen tegen de anti-democratische krachten. Verkiezingsstunt? Ik vind dat een vrij cynische blik op dit soort principiële zaken.”