Wat je niet gebruikt hoef je ook niet op te wekken!
Hoe we met efficiënt gebruik van energie veel kunnen winnen
Ambitieus zijn de plannen in onze provincie om grootschalig energie op te wekken. In 6 regionale energiestrategieen (RESsen) is uiteengezet wat er moet gebeuren om aan onze energiebehoefte in Gelderland te voorzien. Maar plannen zijn van papier. De werkelijkheid is veel weerbarstiger terwijl de urgentie om snel de klimaatcrisis aan te pakken bij veel partijen ontbreekt.
Volt vindt dat de nadruk in de 6 gelderse energiestrategieen veel te eenzijdig ligt op het duurzaam opwekken van elektriciteit. Terwijl efficiënt gebruik van energie enorm veel potentie heeft om bij te dragen aan een snelle reductie van het verbruik van fossiele brandstoffen. En daarvoor hoef je niet in de kou te zitten.
Decennialang hebben we geleefd met een veronderstelde overvloed aan gas. Onze huizen en gebouwen moeten pas sinds 2014 aan redelijke isolatie-eisen voldoen. Alle gebouwen van voor die tijd lekken warmte alsof je in de winter zonder jas of met een dun vestje naar buiten gaat. Pas vanaf 2014 doen we onze gebouwen een winterjas aan. En met een heel goede winterjas, kun je de energievraag met wel 80% verminderen.
Een gemiste kans dus? Nee, er valt juist nog veel te halen. Zeker omdat we weten dat 80-90% van de woningen en gebouwen nog steeds in een dun vestje rondlopen.
Ook in de industrie zie je dat er nog nauwelijks ingezet wordt op efficiënt gebruik van energie. Omdat in de industrie vaak hoge temperaturen in productieprocessen nodig zijn, is vermindering van het energieverbruik minder eenvoudig dan voor gebouwen. Elektrificeren kan vaak, maar is meestal niet efficiënt. Er moet dus vooral meer energie duurzaam worden opgewekt en de bij processen vrijgekomen warmte moet zo veel mogelijk worden gebruikt voor bijvoorbeeld stadsverwarming.
Bij het vervoer speelt weer een andere factor mee. Voertuigen bewegen op opgeslagen energie. Voor zowel industrie als vervoer wordt bij de energietransitie ingezet op waterstof. Maar, zoals mijn oma al zei: “water brandt niet”. Waterstof is niet meer dan een soort van batterij met behulp waarvan energie opgeslagen kan worden. En die energie moet, u raadt het al, daarvoor eerst duurzaam worden opgewekt.
De groeiende vraag naar elektriciteit door bijvoorbeeld datacentra en het feit dat elektriciteit voor veel zaken minder efficiënt is dan fossiele brandstoffen wordt volgens Volt nog te weinig in de plannen meegenomen.
Als we optellen wat er in alle RESsen in Gelderland aan energieopwekking moet worden gerealiseerd, komen we op een elektriciteitsvraag die alleen met heel veel grote windmolens en enorme velden met zonnepanelen kan worden opgewekt. En om al die energie te transporteren moet ons elektriciteitsnet een enorme aanpassing ondergaan. En dat alles brengt enorme kosten met zich mee en vraagt om transport en verwerking van veel grondstoffen.
Als we maximaal inzetten op het terugdringen van ons energieverbruik, kan dit een substantieel aantal windmolens en zonneparken schelen.
Volt wil daarom breed kijken naar een optimale en innovatieve energiemix en reductie van ons energieverbruik. Dat kan ook maatschappelijk voordelen opleveren. Uitwisseling en opslag van warmte kan bijvoorbeeld grotendeels ondergronds, met behulp van geothermie en rioolwarmte. Dat legt geen beslag op de toch al schaarse ruimte in ons land, dus daar hoeft geen actiecomité tegen te protesteren.