Een toekomstbestendige natuur
We zijn een provincie met veel natuur: van de Veluwe (met haar bossen, heide en zandverstuivingen) tot de uiterwaarden langs de rivieren in de Achterhoek. Deze gebieden zijn niet alleen het leefgebied van vele bijzondere planten- en diersoorten, maar ook een plek van onschatbare waarde voor mensen om tot rust te komen en van te genieten. Het is daarom belangrijk om de natuur te beschermen. Maar deze natuur staat, zowel hier als in de rest van de wereld, onder druk. Het is aan de provincie om haar te beschermen en te versterken.
In Nederland hebben we beschermde natuurgebieden aangewezen. We hebben die zo klein mogelijk gemaakt om activiteiten erbuiten zo min mogelijk te beperken. Ter vergelijking: in België bijvoorbeeld liggen hele dorpen binnen Natura2000-gebieden. Wij hebben dus veel kleinere natuurgebieden, die te weinig met elkaar in contact staan (versnippering) en ook de grotere natuurgebieden worden vaak doorsneden met wegen en spoorwegen. En al die gebieden hebben last van de activiteiten die erbuiten plaatsvinden. Waarbij vermesting met stikstof al jaren het grootste probleem is.
Een van de grootste uitdagingen is de stikstofproblematiek. Over Nederland ligt een ‘stikstofdeken’, waardoor snelgroeiende soorten zoals brandnetels en bramen de kwetsbare natuur verdringen. Er worden allerlei maatregelen genomen voor natuurherstel, maar als je de oorzaak, stikstof, niet wegneemt, is dat dweilen met de kraan open. Vooral onze Veluwe heeft een probleem. Er zijn heel veel veeboeren in de Gelderse Vallei en de windrichting is overwegend zuidwest en de meeste stikstof uit de mest slaat dichtbij neer.
Wat Volt betreft moeten alle middelen worden aangewend om stikstof te verminderen, zowel in de randen van de Veluwe als in de rest van het land om de stikstofdeken te verminderen. Voor de boeren betekent dat of stoppen met vee houden of verplaatsen naar een plek verder van kwetsbare natuur of minder vee houden (extensiveren), maar ook beter management in de stal en innovaties toepassen is een mogelijkheid. Er zijn veel verschillende boeren met verschillende stijlen van vee houden. Volt vindt dat veehouders de ruimte moeten krijgen om hun eigen aanpak te kiezen, zolang dit leidt tot minder meststoffen in de lucht.
Ook buiten de natuurgebieden gaat het niet goed met de natuur. Al jaren ‘boert’ de natuur buiten de natuurgebieden achteruit. En dat komt doordat het land buiten de natuurgebieden helemaal is aangepast aan de wensen van mensen: het grondwaterpeil is optimaal voor boeren, niet voor de natuur; in het verleden zijn heel veel houtwallen, bosjes en overhoekjes verdwenen; de bloemenrijke weilanden zijn grasakkers geworden met ‘één soort gras, dat vijf, soms zes keer wordt gemaaid, zodat zelfs de grasbloemen geen kans krijgen. De Raad voor Infrastructuur en Leefomgeving pleit voor een basiskwaliteit natuur buiten de natuurgebieden. Dat lijkt ons een goed uitgangspunt. En er wordt beginnetje mee gemaakt: steeds meer overheden beheren hun bermen natuurvriendelijk. Dat scheelt alweer. Volt zou graag een plan zien voor basiskwaliteit van natuur in Gelderland buiten de beschermde natuurgebieden.