Een eerste stap richting een basisinkomen voor iedereen

Met ons verkiezingsprogramma zet Volt in op échte, fundamentele veranderingen. We stoppen geen extra vingers in de kapotte dijken, maar bouwen nieuwe. We plakken geen pleisters op vastgelopen systemen, maar creëren nieuwe voor een andere toekomst .

We zetten in op een socialere, eerlijkere en groenere toekomst. Nu.

9 nov. 2023

Het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving concluderen na doorrekening dat onze ambities uitvoerbaar en haalbaar zijn. Dat is geweldig en iets om trots op te zijn. Nieuwe politiek, een economie gebouwd op vertrouwen en een klimaatagenda waarin we álles op álles zetten om ook toekomstige generaties een gezonde, leefbare en prachtige wereld te garanderen; je kunt groot denken én armoede, de staatsschuld en werkloosheid kleiner maken. Door te kiezen.

Volt versimpelt het sociaal-economisch stelsel en maakt het transparant. Dat doen we door alle toeslagen, premies, belastingkortingen en vrijstellingen te schrappen. In plaats daarvan komt er een basistoelage. De toeslagen-ellende die mensen en kinderen kapot heeft gemaakt, moet in de prullenmand en - zo blijkt dus - kán in de prullenmand. Door iedereen één maandelijkse toelage uit te keren, kunnen uitvoeringsorganisaties zoals de Belastingdienst bovendien weer gaan functioneren!

Volt zet ook in op een klimaatneutrale samenleving in 2040. We schrappen fossiele subsidies, korteafstandsvluchten en privéjets - en zorgen voor meer en beter ov. We kunnen ons geen ja-maar-politiek meer permitteren.

Hieronder delen we de uitkomsten van het CPB en PBL.

De belangrijkste conclusie: het aantal mensen dat in armoede leeft, halveert.

Doorberekening CPB armoedeEen basistoelage voor iedereen

We veranderen het sociale en financiële systeem revolutionair. Je zorgverzekeringspremie? Schrappen we. Ben je een thuiswonende student? Dan heb je de basisbeurs niet meer nodig, want je krijgt - net als iedere andere burger - een inkomensonafhankelijke basistoelage. Ben je een uitwonende student? Dan gaat je basisbeurs naar € 464 per maand. En ben je een student uit de ‘pechgeneratie’? Dan compenseert Volt je met € 10.000.

De inkomensonafhankelijke basistoelage is cumulatief. Dit betekent: voor de partners in het gezin en elk kind in het gezin komt er een bedrag bovenop. Zie het plaatje hieronder voor een overzicht van wat dat per maand betekent.

Doorberekening CPB basistoelage* Ieder huishouden krijgt 275 euro. Daarbovenop krijg je per volwassenen 108 euro en per kind 250 euro. Indien je een alleenstaande bent met kinderen, komt daar nog een bedrag bovenop.

Geen verborgen belastingen meer

Ook schrappen we alles wat wel (en niet) op het loonstrookje van werknemers staat. Alle werkgevers- en werknemerspremies verdwijnen. Allemaal.

In plaats daarvan gaat alles straks gewoon (heel simpel) via de belastingen.

Dat levert onderstaand plaatje op: het lijkt alsof er een grote lastenverzwaring is voor gezinnen en die voor bedrijven fors wordt verlicht. Spoiler; is niet zo!

Doorberekening CPB lastenWat je ziet is de rekenmethode CPB op dit onderwerp; een systeemverandering met de logica van het oude, niet werkende systeem in beeld gebracht.

Wat de tekening niet laat zien: wij maken de verborgen belastingen transparant voor werknemers en iedereen gaat er in koopkracht op vooruit door onze plannen, vooral de mensen met de laagste en lagere middeninkomens. Als je voorbij die rare balk hierboven kijkt, zie je dit:

Doorberekening CPB koopkrachtTegelijkertijd zorgen we ervoor dat vermogen, winsten en klimaatschade meer belast worden. Met een nieuw en eerlijker belastingsysteem. Dit systeem kent zeven schijven, waarbij de vrije voet uitgebreid wordt.

Doorberekening CPB lasten naar categorieVolt heeft de afgelopen jaren met de hulp van sociale en fiscale economen en experts gewerkt aan een absolute versimpeling van een veel te complex systeem: ons sociaal-economische stelsel.

De parlementaire enquêtes Toeslagen en Fraudewet hebben de verschrikkingen van het huidige systeem blootgelegd; mensen en kinderen zijn in vaak uitzichtloze schulden geduwd door een combinatie van een heel ingewikkeld systeem van regels gecombineerd met een onverbiddelijk straffende overheidsmoraal.

De oude politiek creëerde eerst een spinnenweb van onnavolgbare toeslagenpolitiek en voegde daar een strafsysteem aan toe dat simpelgezegd neerkomt op ‘één fout, alles terugbetalen.’

Als we echt willen dat die realiteit verandert, dan moeten we ophouden paracetamol voor te schrijven en in plaats daarvan de oorzaak van al die ellende wegnemen: een nieuw systeem bouwen.

Volt versimpelt het sociale stelsel. We maken het transparant. We schrappen alle toeslagen, premies, belastingkortingen en vrijstellingen. En we vervangen die ellende met één basistoelage als opstap naar een basisinkomen.

Voorbeeld: een bedrijf betaalt nu 5 miljoen euro per jaar aan werkgeverspremies, en via die premies aan de schatkist. In onze plannen schrappen we die premies en gebruikt de werkgever dat geld om het loon van werknemers te verhogen. Door de belastingvrije voet voor iedereen te verlagen, profiteren werknemers ook echt van die loonsverhoging. Bovendien vervangen we al die toeslagen - kinderopvangtoeslag, huurtoeslag, zorgtoeslag, en andere regelingenwildgroei- door één basistoelage voor elke Nederlander. De hoogte van die maandelijkse toelage hangt af van je situatie, bijvoorbeeld of je kinderen hebt of niet.

Uit de berekeningen van het CPB blijkt dat ons plan doet wat we hoopten; de gezinnen en mensen die het ‘t meest nodig hebben - mensen met lage en middeninkomens - gaan er het meest op vooruit! We versimpelen dus de hele belastingpolitiek, maar in de rekenmodellen van de oude wereld ziet dat er ingewikkeld uit. De waarheid is echter precies andersom: we versimpelen dat wat nu veel te ingewikkeld is. En we zorgen ervoor dat armoede afneemt, de koopkracht gezond blijft en - voor Volt een absoluut streven - we leggen een fundament voor vertrouwen. We jagen mensen niet meer op. We creëren overzicht waar nu de chaos regeert!

Doorberekening CPB onderwijsMet Volt is Nederland klimaatneutraal in 2040

Met ons sociaal-economische programma zorgen we ervoor dat ons zeer ambitieuze klimaatprogramma op een sociaal rechtvaardige manier wordt uitgevoerd, opdat zo weinig mogelijk mensen geraakt worden door alle noodzakelijke veranderingen. En ja, we schrappen fossiele subsidies.

Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) verlagen we met onze plannen de CO2-uitstoot naar nul in 2040. Dit doel leggen we ook wettelijk vast. Dit doen we omdat de wetenschap aangeeft dat Nederland in 2040 klimaatneutraal moet zijn om binnen de 1,5 graden opwarming te blijven.

Doorberekening PBL klimaatdoelenWe zien wel potentiële weglekeffecten naar andere landen: bedrijven die mogelijk gaan verhuizen naar elders. Dat gaan we niet uit de weg. Dat betekent voor Volt één ding: we moeten dit samen doen, als Europa. Anders zal de transitie niet lukken.

Doorberekening PBL emissiesWe verlagen de stikstofuitstoot dankzij de krimp van de veestapel. We verminderen het aantal vervuilende fossiele vluchten drastisch en herstellen de natuur meer dan andere politieke partijen.

Daarnaast breiden we de treinnetwerken fors uit (zodat het internationale hogesnelheidsnet kan worden gerealiseerd) en maken we het openbaar vervoer 30% goedkoper (buiten de spits voor iedereen, voor lage inkomens tot 25 jaar en boven 65 jaar altijd). Om dat te betalen belasten we autorijden meer en leggen we minder wegen aan. Zo zorgen we dat mensen minder vaak de auto pakken en er goed openbaar vervoer is voor iedereen. Volgens de doorrekening is Volt dé partij voor het openbaar vervoer. We voeren rekeningrijden in op alle wegen, breiden het internationale treinverkeer fors uit en investeren in het regionale openbaar vervoer.

We zorgen ook dat de luchtvaart in 2040 volledig klimaatneutraal is. Dat zorgt voor een flinke vermindering van het aantal vluchten. Dit vangen we op met het internationale hogesnelheidstreinen-net dat in 2040 gerealiseerd is.

Doorberekening PBL vluchten SchipholDoorberekening PBL auto vervoerTot slot: met onze plannen ontstaat er meer werkgelegenheid, daalt de werkloosheid, groeit de economie en stijgen de lonen. Terwijl we het begrotingstekort en de staatsschuld juist verminderen!

Doorberekening PBL staatsschuldDoorberekening PBL werkeloosheidDoorberekening CPB lonen arbeidsmarktNog meer weten?

Check dan het originele rapport van het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving: