Met deze vier maatregelen krijgt 'boeren' weer een toekomstperspectief

Veel boerenbedrijven maken zich zorgen over de toekomst van het boeren. Het is tijd voor een visie. Volt wil een antwoord bieden op de vragen die er zijn met een aantal concrete plannen, waarbij de toekomst voor jonge boeren in een duurzame agrarische sector centraal staat. 

We moeten eerlijk zijn. Overal lopen we tegen de grenzen van de natuur aan. In de industrie, in onze consumptie en ook in onze voedselproductie. Als we de aarde gezond willen doorgeven aan onze kinderen, zullen we dingen moeten veranderen, en deze nieuwe praktijken afstemmen op elkaar, in Europa.

De Nederlandse -intensieve- manier van boeren zorgt voor een afname van biodiversiteit, door  het gebruik van bestrijdingsmiddelen en een te hoge uitstoot van stikstof en fosfaten en. Om de landbouw bestendig te maken voor de toekomst en een sleutelrol te laten spelen in het tegengaan van klimaatverandering, heeft de Europese Unie veel nieuwe wetten, regels en ambities afgesproken. Het is nu aan ons de puzzel te leggen. Daarvoor moeten de provincies en de boeren doelen en instrumenten geven en de markt waarin ze opereren aan banden leggen. 

Ook de markt is niet verenigbaar met de huidige transitie die nodig is in de landbouw. De supermarkten, de agro-industrie en de banken hebben de boeren klem gezet. Als je alleen in termen van winst denkt is schaalvergroting en onduurzaam gebruik van bodem, landschap en grondstoffen vanzelfsprekend. Daarnaast stond het landbouwbeleid altijd in het teken van zo goedkoop mogelijk producten aanbieden. 

Uiteindelijk zijn de boeren, de regio en de natuur de grote verliezer. En daarmee wij allen als samenleving. Het eerlijke verhaal is dat de intensieve veehouderij niet meer past in Nederland,  moreel noch fysiek. Er worden teveel schadelijke stoffen uitgestoten, die stank veroorzaken, en waarvan mensen  ziek worden en de lucht verontreinigd.

Volt stelt vier maatregelen voor, die moeten bijdragen aan een beter verdienmodel voor de boer, een structurele oplossing waardoor boeren in de toekomst mogelijk blijft. 

Maatregel 1: Verplicht het bijmengen van duurzame melk in alle melkproducten

De agro-industrie heeft boeren jarenlang aangemoedigd de prijs van hun melk zo laag mogelijk te houden. Hierdoor het moeilijk is om duurzamer te produceren en daar een eerlijke prijs voor te krijgen. Door te normeren dat een bepaald percentage van elk melkproduct duurzaam moet worden bijgemengd zorgen we voor een discussie over wat duurzame melk is, en welke prijs daarvoor betaald moet worden. Zo kunnen we ook de industrie dwingen om boeren die hun bedrijf aanpassen, een betere melkprijs te geven die past bij deze investering. 

Dit is een eerste stap naar een eerlijke prijs en langetermijn-zekerheid die nodig is voor extensivering, verduurzaming en een beter verdienmodel voor de boer.

Maatregel 2: Geef extra subsidie aan de diensten die de natuur verbeteren

Diensten die een duurzame boer levert om het beheer van ons landschap en de natuur te verbeteren, moeten beter vergoed worden. Het Nationaal Strategisch Plan -waarin we dit nu proberen te regelen- loopt vast en we zullen het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid van de Europese Unie moeten veranderen. Geen subsidie per hectare meer in de toekomst, maar subsidie voor groene en duurzame diensten die voor de lange termijn zekerheid geven aan de boer. Inkomenssteun zou niet meer de kern van ons Europese landbouwbeleid moeten zijn, boeren moeten een eerlijke prijs voor hun producten krijgen.

Maatregel 3: Voorzie boeren van een persoonlijk dashboard

Boeren moeten inzicht krijgen in hoeverre ze voldoen aan onze gezamenlijke doelen via een overzichtelijk dashboard. Niet alleen over de vermindering van onze stikstofuitstoot, maar ook andere factoren die op dit moment het klimaat en de kwaliteit van de bodem, het water en de natuur beïnvloeden. In dit dashboard moet een vorm van de Afrekenbare Stoffen Balans (ASB) worden verwerkt. Hierbij kijk je hoeveel stoffen het erf op komen (in bijvoorbeeld voer) en hoeveel er van het terrein af gaan. Zo kun je, als je dit slim organiseert en alle Europese doelen meeneemt, de kringlooplandbouw en grondgebonden landbouw vormgeven.

Maatregel 4: Haal fosfaatrechten van de markt

Voor ieder koe koopt een boer fosfaatrechten. Door de rechten van boeren die stoppen veel meer af te romen dan nu gebeurt in het huidige systeem, en deze niet meer terug te geven aan de markt, kunnen we de rechten beheren als een grondbank: hierbij wordt gekeken naar wat waar kan voor welke boer. Het is niet erg om extra grond en rechten uit te geven als dit in een gebied kan zonder de balans van de natuur te verstoren.