Kinderen worden de dupe van trage asielprocedures
Op 4 maart 2025 vond er in de Eerste Kamer een belangrijk debat plaats over de asielprocedures. Het nieuwe wetsvoorstel wil de beslistermijnen van deze procedures verlengen. Dit heeft ingrijpende gevolgen voor gezinnen die al door oorlog en vervolging uit elkaar zijn gerukt: zij kunnen door dit nieuwe wetsvoorstel nog langer van elkaar gescheiden blijven. Volt wil een humaan asielbeleid dat juist zorgt voor bescherming en gezinshereniging, niet voor extra obstakels.
Fotorechten worden toegekend aan: Eerste Kamer/Henriette Guest
De problemen van deze wet
De verlenging van de beslistermijnen is volgens de wetgever bedoeld om de werkdruk bij de IND te verlichten. Maar daardoor kan het nu tot wel 21 maanden duren voordat gezinnen worden herenigd. Voorheen was de maximale beslistermijn zes maanden voor gezinshereniging, met alleen ruimte voor verlenging in uitzonderlijke gevallen. Nu wordt die termijn stapsgewijs opgerekt: eerst geldt een termijn van zes maanden die dan met drie maanden verlengd kan worden, daarna nog eens met negen en tot slot weer met drie maanden. Dit betekent dat gezinnen – en vooral kinderen – bijna twee jaar in onzekerheid over hun toekomst verkeren, met alle negatieve gevolgen van dien.
Dit is onacceptabel. Kinderen groeien zonder hun ouders op in een periode waarin stabiliteit juist cruciaal is voor hun ontwikkeling. Ook de Kinderombudsman benadrukt keer op keer dat deze langdurige onzekerheid bij kinderen leidt tot stress, trauma’s en ontwikkelingsachterstanden.
Zoals ik in het debat heb gezegd: “Kinderen zijn geen nummers in een dossier. Zij hebben rechten, die we als samenleving behoren te respecteren.”
Ook de Raad van State, het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en het Kinderrechtencomité van de Verenigde Naties zijn hierover duidelijk: Nederland moet zich houden aan de internationale verdragen die voorschrijven dat asielaanvragen – en in het bijzonder gezinsherenigingsaanvragen – snel en menselijk behandeld worden. Deze wet doet precies het tegenovergestelde.
Wat is er tijdens het debat gebeurd?
Tijdens het debat heeft Volt een motie ingediend die de regering oproept om bij alle toekomstige wetgeving die kinderen raakt, een Kinderrechtentoets uit te voeren. Deze toets is ontwikkeld door de Kinderombudsman en zorgt ervoor dat de belangen van het kind altijd worden meegenomen in wet- en regelgeving. Dit zou moeten voorkomen dat wetten zoals deze worden aangenomen zonder eerst te kijken naar de gevolgen voor kinderen.
Helaas heeft onze motie het niet gehaald. Dat is teleurstellend, want het betekent dat de regering geen harde garanties geeft dat kinderrechten bij wetgeving en beleid altijd vooropstaan. Nog pijnlijker is het dat het wetsvoorstel om de termijnen te verlengen wél is aangenomen. Dit betekent dat kinderen en ouders nog langer van elkaar gescheiden blijven, terwijl er geen structurele oplossing komt voor de problemen bij de IND. Hoewel onze motie het nu niet heeft gehaald, zet Volt zich in de Eerste Kamer volledig in voor de invoering van een Kinderrechtentoets. Wetten die kinderen raken, moeten altijd rekening houden met de belangen van kinderen.
Wij laten dit zeker niet los. Kinderen horen niet de dupe te worden van een falend systeem.