Doe iets nieuws: de speech van Laurens Dassen

En jullie, beste leden, sturen ons goed toegerust op pad. Met een goedgekeurd verkiezingsprogramma vol met nieuwe ideeën voor Nederland en voor de toekomst.

Een programma dat is geschreven door ons allemaal. Want iedereen met een nieuw idee kon meedoen en honderden mensen deden dat ook. Geen mastodonten in de lead bij Volt, maar jullie. Ik ben daar ontzettend trots op; jullie laten zien dat wij in de kern niet alleen een politieke partij zijn, maar bovenal een vernieuwingsbeweging.

Dus een enorm applaus voor alle Volters die achter de laptop zijn gaan zitten, die meeschreven!

Het Kabinet Schoof is mislukt, twee keer zelfs. Net als het Kabinet Rutte IV. Allebei gevallen op halve waarheden en hele leugens. En met wat als resultaat? Een eindeloze zooi van verdeeldheid en haat.

Terwijl hitterecords over elkaar heen buitelen, is er nul vooruitgang op klimaatbeleid, of stikstof. De vermogensongelijkheid groeit. Ze blijven maar ruzie maken. En in de papieren huizen van Mona kan niemand wonen. Minder woningen, minder schoon water, minder verbinding, meer polarisatie. 

Het enige goede dat dit kabinet ons brengt, zijn nieuwe verkiezingen op 29 oktober. Een kans voor een nieuwe politiek. En een opdracht: voor iedereen die onze vrije samenleving, onze medemenselijkheid en gewoon een beetje beschaving koestert.

Wij zijn, met z’n allen, de blusdeken die de fik die extremisten graag oppoken, kan stoppen. Dus laten we alsjeblieft de toekomst gaan bouwen, en afscheid nemen van deze vernietigende oude politiek en zijn oude, kapotte systemen.

Laten we in broederschap investeren in plaats van vijandschap. Niet meedoen aan de uitputtende cultuur van media-ophef en giftige berichtjes op X. En laten we de komende twee maanden kei-, maar echt keihard gaan werken voor de toekomst.

Onze samenleving loopt vast. Te veel oude systemen zijn uitgewerkt. We gaan de problemen van deze eeuw niet oplossen door te blijven luisteren naar de partijen die al een halve eeuw, op en af, in het Torentje zitten. Doodmoe ben ik van de vooruitschuivers. Ze hebben hun kansen gehad, en ze hebben het verkloot. Het is tijd voor iets nieuws.

Voor frisse energie en nieuwe ideeën. Voor de generatie die het dichtst bij de toekomst staat. Laat ons afscheid nemen van de oude wereld, zodat de nieuwe eindelijk geboren kan worden. Wij doen iets nieuws.

Wij willen een politiek die zich de feiten weer aantrekt.

Grofweg 100 jaar geleden, in de jaren 30, hing er, net als vandaag, groot gevaar boven Europa. Haat was de smeerolie van fascisten, zoals haat vandaag de smeerolie is van anti-democraten als Trump, Orbán en Wilders.

Net als vandaag waren er ook toen zorgen over oprukkende extremen. En net als vandaag, waren er gelijktijdig grote problemen die opgelost moesten worden. In die tijd werden delen van ons land bedreigd door de zee.  

Een ingenieur van de Waterschappen voorzag een ramp en waarschuwde ervoor. Maar niemand luisterde. Al zijn onderzoeken en rapporten verdwenen, net als vandaag, in een Haagse la.

Onder de schuilnaam ‘Dr. Cassandra’ publiceerde hij zijn waarschuwingen machteloos in een vakblad uit die tijd. Maar nog steeds luisterde niemand. Dat veranderde pas in de nacht van 31 januari op 1 februari, in 1953. Die nacht stormde het, en precies in het gebied waar Dr. Cassandra een ramp voorspelde, ging het helemaal mis; 96 grote en 400 kleinere gaten in de te lage dijken van Zuid-Holland, Zeeland en mijn eigen Brabant. Het kostte bijna 2000 mensen en bijna 200.000 dieren het leven.

Dat was de gitzwarte prijs die nodig was om het werk van Dr. Cassandra uit die Haagse lades te trekken.

Daarna besloot Den Haag het ogenschijnlijk onmogelijke te gaan doen: ze zouden de zee gaan temmen. De deltawerken werden gebouwd; tientallen jaren was er budget en politieke wil om door te zetten. En het bleek mogelijk.

Nu weten we allemaal wie Dr. Cassandra was: ingenieur Johan van Veen. En voor wie zich afvraagt waarom Johan van Veen zich Cassandra noemde: Cassandra is een personage uit de Griekse mythologie dat gezegend was met het vermogen de toekomst te kunnen voorspellen, maar dat tegelijkertijd vervloekt was: niemand geloofde haar.

En dat brengt me weer bij vandaag, bij de noodzaak van een nieuwe politiek en bij de toekomst. We moeten veranderen om vooruit te komen. En we hebben leiders nodig die niet-vanzelfsprekende dingen, vanzelfsprekend durven maken. Mensen die zich het achtste wereldwonder voor kunnen stellen. En die naar de moderne Cassandra’s luisteren.

Het is tijd voor iets nieuws. De toekomst wordt gemaakt door pioniers die een ideaal durven omarmen, óók als anderen de wenkbrauwen nog optrekken. Door dromers die moedig genoeg zijn om in het hier en nu alleen te staan. Door mensen die zich niet neerleggen bij wat is, maar die werken voor wat zou kunnen zijn.

Dus aan de politiek van gister: maak plaats. Hier is de politiek van de toekomst, dit is onze tijd. 

En aan alle Klimaat-Cassandra’s: Volt hoort jullie! Wij schalen onze klimaatambities niet af, zoals het CDA, SP en VVD, maar we schalen ze op.

We sluiten Tata Steel. De staalfabriek is inmiddels een symbool van alles wat de toekomst tegenhoudt. Gestolde belangen. Subsidieslurpend. Fossiel. En ongezond.

Volt wil geen miljarden euro’s, miljarden, in een oud bedrijf  stoppen. Ook de Cassandra’s uit de economie zeggen luid en duidelijk dat wij, politici, nu eindelijk eens moeten gaan kiezen.

Tata sluiten zorgt voor direct resultaat: het zorgt voor 8% minder CO2-uitstoot, fors minder stikstof, een besparing van 33 miljard liter water én miljarden euro’s belastinggeld. Miljarden die wij willen gebruiken voor een nieuwe, betere toekomst.

En voor de werknemers van de fabriek. Want laat ik daar duidelijk over zijn; zij verdienen onze steun en hulp. Ik snap dat ons plan ook pijn doet. Maar ik denk dat elke politicus die de pijn voor één sector of bedrijf maar blijft uitstellen, de pijn voor iedereen groter maakt. Het vertrek van Tata Steel biedt bovendien ook waanzinnige kansen: Volt kiest voor Tata Stad. Voor groene bedrijvigheid en voor nieuwe, duurzame woningen met ruimte voor de starters van de toekomst. Voor Europese staalproductie. Want politiek die niet vooruitdenkt, die zet het land op slot.

Wij doen iets nieuws. We sluiten Tata Steel en bouwen Tata stad.

Volters, in een van de rijkste landen ter wereld neemt de vermogensongelijkheid verder toe. En ook hier geldt: dat is geen natuurwet. We kunnen iedereen een eerlijke kans op een gelukkig leven geven. Als we maar willen.  

De oude partijen blijven maar pleisters plakken op een sociaal stelsel dat is vastgelopen en dat inmiddels vooral nog op wantrouwen leunt. Volt wil een nieuw systeem, gebaseerd op vertrouwen. 

Wij kiezen voor een basisinkomen. Dat zorgt ervoor dat mensen de vrijheid krijgen om hun eigen keuzes te maken, om schulden te vermijden en hun talenten te ontwikkelen. Wij willen het leven van mensen eerlijker en makkelijker maken.

En ja, zo’n grote hervorming is spannend, en niet zonder risico’s; En laten we vooral de risico’s van dat oude systeem niet vergeten. Maar met onze CPB doorrekening laten we zien dat het kan. In die berekening halveerde de armoede, stel je voor. 

Doe iets nieuws en geef iedereen een basisinkomen.

En als we het over risico’s en systemen hebben; ik wil ook graag even stilstaan bij onze online veiligheid en de bescherming van onze open democratie.

De telefoons waar we onze vrienden mee bellen. De cloud waar onze privéfoto's op staan. De technologie waar onze hele samenleving op draait. Vrijwel alles wordt bestuurd door een klein clubje Amerikaanse mannen, dat inmiddels bepaalt wat mensen hier, in Europa, zien, horen en daardoor voelen. Dat boeit oude partijen al veel te lang, veel te weinig, maar mij én Volt boeit dat wel. 

Volt staat voor échte vrijheid. 

We laten ons niet langer leiden door Silicon Valley, maar bouwen ons eigen Silicon Europa. Het is tijd voor Europese Tech Autonomie. We investeren in Europese sociale media, Europese AI, Europese tech en dan wél met respect voor de vrije en democratische waarden.

Doe iets nieuws en investeer in Sillicon Europa.

En dat, lieve Volters, brengt me naar de waarde van de mens.

Tegen de achtergrond van onveiligheid, van een genocide in Gaza en oorlogsdreiging op ons eigen continent, het soevereine Oekraïne ligt nog steeds onder Poetins vuur, juist tegen die achtergrond, is het belangrijk dat we blijven zien wat het leven de moeite waard maakt.

Niet alleen jouw leven, die ikke-politiek laten we aan de VVD, nee, ons leven. Laat ons Volters staan voor het recht om jezelf te zijn. Wij staan altijd al, maar zeker ook nu, pal voor onze LHBTI-gemeenschap. Wij staan altijd al, maar zeker ook nu, pal voor de vrijheid en veiligheid van alle vrouwen die terecht de nacht terug eisen. Dus mannen, trek het je aan. Wij staan altijd al, maar zeker ook nu, pal voor een menswaardig vluchtelingenbeleid.

En aan alle partijen, ook de progressieve, die maar in kleine stapjes mee blijven bewegen op de aanhoudende golf van asielhysterie: houd daar toch eens mee op.Ik kan het woord ‘strenger’ niet meer horen. Volt wil er niet aan meedoen. En Volt kiest anders: zo gaan we deze campagne de barricade op voor al onze kunst- en cultuurmakers. Juist nu. 

Voor de elitaire kunst. Voor de volkse kunst. Muziek, theater, de fanfare, het boek op je nachtkastje of een mooie film. Iedereen komt in aanraking met kunst. Kunst brengt ons samen. Het confronteert, het activeert, het ontroert, het vermaakt, het vormt en het leert. Iedereen komt ermee in aanraking.

Ook deze zomer weer stonden honderdduizenden jongeren en ouderen op festivals. Ik ook. Helaas wilde niet iedere politicus komen, maar het is iets wat ons verbindt. Dus, Volt wil niet alleen de NAVO-norm verhogen, maar ook de investering in verbinding. Wij willen 0.7% van de rijksbegroting investeren in wat ons samenbrengt. Minder ik, meer ons.

Doe iets nieuws. Maak kunst belangrijk

En nee, lieve Volters, niet gevreesd, we komen bij ons favoriete onderwerp: Europa. Want een Nieuw en Verenigd Europa wordt elke dag noodzakelijker. 

De Europese Unie moet nu nog steeds voor elke scheet met 27-man om tafel, en ondertussen verdelen Trump, Poetin en Xi de wereld. Wij willen een Europees leger.

Wij willen een Verenigde Staten van Europa, met een stevige buitenlandminister die onze vrijheid en democratische waarden wereldwijd verdedigt. Zodat we zelf aan tafel zitten met Zelensky en Poetin, en niet afhankelijk zijn van Trump.

Doe iets nieuws en bouw een Europees leger.

Maar we doen nog meer. We gaan eindelijk een hogere bijdrage vragen van de hoogste erfenissen, we geven mensen in de schulden een nieuwe kans met een schuldenpardon, we gaan van fast fashion naar circulaire kleding, we maken kweekvlees normaal, geven jongeren een normaal minimumloon, stellen ecocide strafbaar, geven rivieren juridische status, schaffen privéscholen af en stoppen deepfakes. Volters, wij doen iets nieuws! 

Volters, we zitten nu net vier jaar in de Tweede Kamer.

Er zijn hier vandaag nog heel veel mensen die weten wat er nodig was om hier te komen.Volt steunde niet op grote campagnebudgetten, maar op de energie van onze vrijwilligers. Op hun bereidheid om met stoepkrijt in de hand en paarse vlaggen op de fiets het hele land door te gaan.

Terwijl de oude partijen bezig waren met de peilingen, waren wij druk met onze overtuigingen en idealen; dol enthousiast en gemotiveerd.

Nu, vier jaar later, zijn we groter geworden. We zijn professioneler geworden. Maar we zijn godzijdank nog steeds onszelf: die energieke groep met nieuwe ideeën en stoepkrijt in de hand. Jullie maken Volt en de campagne. 

Voor de toekomst waar wij in geloven. Wij gaan met z’n allen aan de bak voor iets nieuws: 6 zetels voor Volt. Er staat écht iets op het spel. Dus spring op de fiets en neem jullie vlaggen mee. 

Doe iets nieuws. Stem Volt.