Opvang en huisvesting van vluchtelingen is een humanitaire plicht

Wij noemen vluchtelingen expliciet als groep in ons verkiezingsprogramma omdat wij deze mensen willen huisvesten en we zien dat door de verder polariserende samenleving het draagvlak voor de huisvesting van deze mensen onder druk staat. Daar verzetten wij ons tegen. Vanuit bepaalde partijen klinkt steeds luider de roep om sociale huurwoningen niet meer met voorrang toe te wijzen aan mensen met een verblijfsvergunning. Het is één van de voorbeelden van afkalvend draagvlak om mensen die van heinde en verre gevlucht zijn een veilig heenkomen te bieden.

Wij willen dat er passende woningen komen met zorg en ondersteuning op maat zodat gemeenten álle aandachtsgroepen op een juiste manier kunnen huisvesten. Hiervoor is het nodig dat het Rijk, provincies, gemeenten, woningcorporaties, zorg- en welzijnspartijen, maar ook marktpartijen nauw samenwerken. Kort gezegd zijn hier meer investeringen voor nodig vanuit het Rijk zodat er meer woningen kunnen komen waarbij extra aandacht moet worden besteed aan sociale huur; bestaande woningen moeten beter benut worden.

Morele plicht

Een aantal jaar geleden was ik bij Harry van de Bergh op bezoek. Harry was een oud-Kamerlid van de Partij van de Arbeid en jarenlang voorzitter van Vluchtelingenwerk Nederland. We deelden iets persoonlijks: allebei kwamen we uit gezinnen van Joden die werden vervolgd om wie ze zijn. Hij zei dat wij als Europeanen en als Joden ons extra bewust moeten zijn van het leed van vluchtelingen. Dat wij als Europeanen mensen niet aan onnodig gevaar moeten blootstellen en humaniteit voorop moeten stellen. Dat is ook de wijze les die ik hoop dat elke Europeaan ter harte neemt. Het is onze morele plicht om ervoor te zorgen dat mensen die gevaar lopen een veilige toekomst kunnen opbouwen. In Amsterdam, in Nederland en in de rest van Europa.

We dreigen te vergeten wat het inhoudt om menselijk te zijn. Om solidair te zijn met anderen die het niet zo goed hebben zoals jij en ik en om anderen te helpen die hun toekomst niet zeker zijn. Gelukkig is niet alles kommer en kwel.

Amsterdam als sanctuary city

Steden als Amsterdam en Barcelona kiezen er bewust voor om een veilige haven te bieden aan vluchtelingen en ongedocumenteerden, en geven het goede voorbeeld aan de rest van Europa door te laten zien dat ze handelen uit medemenselijkheid en solidariteit.

Waarden die elke Europese stad zou moeten tonen aan mensen die uit de meest ellendige omstandigheden komen. Hopelijk zal dit uiteindelijk leiden naar een gedeelde verantwoordelijkheid van meerdere Europese steden om samen een gedeelde verantwoordelijkheid te nemen voor de humane opvang van vluchtelingen en huisvesting van vluchtelingen met een verblijfsvergunning.

Schaarste

Iedereen weet: de woningmarkt is een drama. Er zijn véél groepen mensen die een woning zoeken en allemaal hebben zij recht op een woning, zoals staat in de verdragen die wij als Nederland hebben ondertekend. Maar omdát het zo veel groepen zijn die allemaal aanspraak maken op een woning, ontstaat druk. Afgunst. Ruzie. De vraag duikt op: waarom zij wel en ik niet?

Het verschil: vluchtelingen hebben hier letterlijk nog geen plek in de samenleving. Zij staan zwak en voor velen zijn zij vreemden; ‘niet-Nederlanders’. Wat is makkelijker dan de mens die je vreemd is eruit te drukken? Als kleinkind van een Joodse vluchtelingenfamilie weet ik maar al te goed hoe dit mechanisme werkt.

Eén van deze groepen bestaat dus uit vluchtelingen met een verblijfsvergunning. Juist omdat wij willen voorkomen dat zij kind van de rekening worden van het steeds verder polariserende klimaat willen wij actie. Maar dat kan alleen door de schaarste aan te pakken. Door ervoor te zorgen dat we niet hap-snap dingen doen, wat alleen maar leidt tot meer wrijvingen en onbegrip. Dat zal alleen lukken als verschillende partijen samenwerken om de juiste woningen en ondersteuning te kunnen bieden. En in de tussentijd moet Amsterdam er alles aan doen om vluchtelingen te huisvesten.

Gelukkig is dat nog steeds een plicht. En wij willen dat dat zo blijft.