Commissielid Wouter Limmen verteld over zijn reis met de Provinciale Staten naar Brussel.
"Alles van waarde is weerloos kostbaar”
Als Volt-stemmer reis ik met de provinciebus naar Brussel; al mijn zintuigen staan op scherp en ik voel een kwetsbaar, levend Europa.
Voor veel Nederlanders blijft de Europese Unie een abstractie: een gemakkelijk doelwit voor kritiek — te ver weg, te duur, te bureaucratisch. De harde kreten van PVV, FvD, SGP en BBB galmen nog na. En toch: Brussel is maar twee uur rijden, het personeelsbestand is kleiner dan dat van de gemeente Amsterdam, en langzaam dringt door dat Europa ons stabiliteit, welvaart en veiligheid brengt. Daar voeg ik de enorme culturele rijkdom nog aan toe.
De feiten spreken voor zich: de EU vergroot markten, stabiliseert betrekkingen, harmoniseert regels en biedt middelen voor gezamenlijke investeringen en crisisrespons. Dat heeft geleid tot ongekende economische voorspoed, sociale bescherming en meer geopolitieke slagkracht.
De dag begint feestelijk in het Paleis voor Schone Kunsten; het IPO viert jubilea en nodigt commissaris Wopke Hoekstra uit. Zijn boodschap: "stoelriemen vast". Geopolitieke spanningen, klimaatverandering en de snelle opkomst van AI maken de tijden turbulent. Hij koppelt economie, klimaat en strategische autonomie en pleit voor een weerbare samenleving. Ik knik instemmend, te comfortabel zittend in een blauwe stoel met gele sterren: we moeten strijden voor democratie, mensenrechten en een rechtsstaat — tegen autocratie, onderdrukking en ongecontroleerd winstbejag. De wind waait uit het Kremlin en uit Washington; om over Bejing nog maar te zwijgen.
Een bezoek aan het Vlaamse Parlement confronteert me met vlagvertoon en verdeeldheid: de Vlaamse leeuw naast het Nederlandse rood-wit-blauw en het EU-blauw, terwijl de Belgische nationale vlag afwezig is. De culturele en economische scheiding tussen Vlamingen en Walen is schrijnend, net als het normaal gevonden stapelen van bestuurlijke mandaten. Het frustreert en roept vragen op over representatie en verantwoordelijkheid van politici.
Door de straten van Brussel zie ik ook ongelijkheid in harde beelden: rijen daklozen in de regen tegenover chic geklede bezoekers die nonchalant Belgische pralines in ‘Neuhaus’ pakketjes dragen. Het is een economische kloof die ook een culturele armoede aan beide zijden weerspiegelt. Tegelijk voel ik me bevoorrecht hier rond te lopen en het Europese project te mogen ervaren.
Bij vertrek richting Utrecht neem ik één opdracht mee: kies voor een waardegedreven, sterk Europa en sta op tegen onrecht. Onze geschiedenis leert dat toegeven en wegkijken in een nachtmerrie kunnen eindigen. Wil je Europa beter begrijpen? Lees werken die verbinden en waarschuwen — en handel voordat het te laat is. Trap op de rem? Nee: handen aan het stuur.
Literatuur noot voor wie wil leren over Europa; 1. ‘M’ van Antonio Scurati 2. ‘Wisselwachter’ van Geert Mak.