De gemeente moet voorrang geven aan culturele instellingen die divers en inclusief zijn

Inclusieve stad, voor niets gaat de zon op

De verschillende bewoners komen elkaar steeds minder tegen. De overheid heeft zich vanuit het neoliberale gedachtegoed steeds meer teruggetrokken uit het sociale domein en veel aan de markt overgelaten. Met als gevolg dat vanaf zeer jonge leeftijd het gezinsinkomen, klasse, kleur en waar je woont bepalend zijn voor hoe jouw toekomst eruit gaat zien. En dat terwijl juist die ontmoeting tussen diverse mensen zo nodig is voor een prachtig, multicultureel, kleurrijk en tolerante stad.

Laat ik duidelijk zijn, het is ons mensen eigen om die mensen op te zoeken die we herkennen, wiens taal we begrijpen en wiens mimiek we kunnen lezen. Dat is vertrouwd en veilig. En staan we tegenover iemand, wiens bewegingen we niet begrijpen, dan moeten we aan de bak. Oftewel een diverse en inclusieve samenleving is hard werken!

Hoe ziet dat harde werken er dan uit? Een voorbeeld, op 1 juli 2021 bood onze burgemeester Halsema tijdens de nationale herdenking van de afschaffing van de slavernij in het Oosterpark, als een van de eerste gezagsdragers haar excuses aan voor de Amsterdamse betrokkenheid bij de slavenhandel in vroeger tijden. Ze sprak daarbij ook haar wens uit: ‘Verzoening rond een gedeeld verleden maakt ruimte voor een gezamenlijke toekomst.’ De zwarte Surinaamse gemeenschap in Amsterdam is een direct gevolg van deze betrokkenheid.

Naast de recente activiteiten van de Black Power Beweging, ook heel belangrijk, heeft decennia van aandacht, veelal uit de culturele sector, onze westerse witte geesten rijp gemaakt voor deze verontschuldiging. Want de weg naar oprechte inclusiviteit vraagt om vele ontmoetingen, elkaars verhalen horen, elkaars eten proeven, elkaars geschiedenis proberen te begrijpen, elkaars pijn en angst kunnen invoelen.

Het Tropenmuseum is al jaren geleden begonnen met het organiseren van tentoonstellingen over de slavernij (Wit over Zwart (1989); Kunst van overleven (2009) en Zwart & Wit (2013), en heeft zo het grote publiek ontvankelijk gemaakt voor de Slavernij tentoonstelling vorig jaar in het Rijksmuseum. Zonder al die tentoonstellingen, boeken, verhalen, poëzie, dans, theater en muziek - denk aan de clip van Typhoon ‘We zijn er’ over de slavernij, die in 2016 in een uitverkocht Paradiso werd gelanceerd - zouden wij mensen met een hele andere achtergrond en binnenwereld nauwelijks kunnen begrijpen. Of zoals Kathleen Ferrier het zegt:

'alle perspectieven en alle verhalen moeten aan de orde komen. Door het delen van de pijn – van iedereen die zich achtergesteld voelt – kun je komen tot een gemeenschappelijke taal en gemeenschappelijke symbolen.’

En dan kunnen we met elkaar blijven bouwen aan en leven in onze prachtige, multiculturele, tolerante en diverse stad met haar kleurrijke geschiedenis. Want een bevolking die zich veilig en gezien voelt, is een bevolking die het beste in zichzelf en bij elkaar naar boven haalt.

En dat lijkt me de ultieme opdracht aan ons gemeentebestuur.

Bronnen

Brassem, E. (2021, 12 februari). Vijf experts over de zin en onzin van excuses voor de slavernij. Trouw. https://www.trouw.nl/binnenland/vijf-experts-over-de-zin-en-onzin-van-excuses-voor-de-slavernij~b2a14fcc/Halsema biedt excuses aan voor slavernijverleden Amsterdam. (2021, 1 juli). Volkskrant. https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/halsema-biedt-excuses-aan-voor-slavernijverleden-amsterdam~bb19ec62/‘Inclusief’ en ‘divers’ toverwoorden in nieuwe kunst- en cultuurnota. (2019, 15 november). Parool. https://www.parool.nl/amsterdam/inclusief-en-divers-toverwoorden-in-nieuwe-kunst-en-cultuurnota~b60ce177/Kofi, R., & De Wildt, A. (2019). Meer dan een zwarte bladzijde · Beleid en Maatschappij · Boom bestuurskunde tijdschriften. Beleid en Maatschappij. https://tijdschriften.boombestuurskunde.nl/tijdschrift/benm/2019/2/BenM_1389-0069_2019_046_002_006