Windturbines bij Noorder IJplas: onze afwegingen

Wat speelt er?

In het kort: we staan voor een belangrijke uitdaging met de energietransitie. We willen snel af van onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Daarom is er een Regionale Energie Strategie (RES) waarin regio’s aangeven hoe en waar ze duurzame energie willen opwekken en hoe de doelstellingen kunnen worden bereikt. In Noord-Holland zijn er twee RES’en: in regio Noord en regio Zuid. In 2021 zijn er zoekgebieden in kaart gebracht waar onderzocht wordt of en hoe zonnepanelen of windmolens het beste geplaatst kunnen worden. Vervolgens gaan gemeenten en de provincie de zoekgebieden verder uitwerken met hun omgeving, dit is maatwerk. 

Uit de zoekgebieden is ook de Noorder IJplas gekomen, een plek in het noorden van Amsterdam. Energiecoöperaties hebben hier samengewerkt om een plan te maken voor drie windturbines. Dit soort burgerinitiatieven juichen we toe. Daarnaast zijn we blij dat Amsterdam als grootverbruiker van energie ook verantwoordelijkheid neemt in de energietransitie. 

Helaas is het participatietraject niet goed verlopen. Omwonenden kregen het idee dat zij mee konden denken over of er windturbines geplaatst konden worden, terwijl ze alleen inspraak hadden op de manier waarop. Dit leidde vanzelfsprekend tot veel woede bij de omwonenden. Volt maakt zich in de Provinciale Staten continu hard voor échte burgerparticipatie, dit is essentieel om het vertrouwen tussen inwoners en overheid te verbeteren. 

Waar besluiten de Provinciale Staten over? 

De Provinciale Staten besluiten niet of we ‘voor’ of ‘tegen’ windturbines op land zijn. De voorkeur van Volt gaat uit naar een energiemix van zonne-energie, wind op zee, wind op land en kernenergie. Wel bepaalt de provincie of het proces van Ruimtelijke Ordening goed gaat. De Provinciale Staten moeten daarom een ‘Verklaring van geen Bedenkingen’ (VVGB) af geven. Dit betekent dat er geen bezwaren zijn over de ruimtelijke ordening en dat de windturbines dus geplaatst kunnen worden in de door de gemeente aangewezen gebieden. Om dit te meten, kan er een ‘Milieu-effectrapportage’ (MER) worden opgesteld door de Omgevingsdienst. De Omgevingsdienst is een organisatie die de provincie objectief ondersteunt bij handhaving van vergunningen en toezicht houdt op o.a. veiligheid, milieu, overlast en energie. De MER is een hulpmiddel bij besluitvorming en zorgt ervoor dat het milieubelang wordt meegenomen in de afweging. De MER gaf aan dat de risico’s voor de leefomgeving beheersbaar zijn. 

Wat vond onze fractie?

Toch blijft dit een moeilijke situatie. We hadden als fractie veel twijfels over het plan, onder andere door het mislukte participatietraject. Daarnaast wordt de geluidsoverlast slechts gemodelleerd; daardoor is het niet helemaal duidelijk hoe de daadwerkelijke overlast zal zijn voor omwonenden in de woonboten. De slagschaduw wordt wel goed gemonitord en is beperkt tot één uur overlast per jaar per woning. 

We hebben gekeken naar waar we nu eigenlijk voor stemmen: goede ruimtelijke ordening. De provincie moest nu dus alleen besluiten of deze plek voldoet aan de eisen voor Ruimtelijke Ordening. Omdat het advies van de Omgevingsdienst aangaf dat aan alle eisen is voldaan, hebben wij besloten om voor te stemmen. Wij hebben namelijk geen bedenkingen over de gevolgde procedures. Wel hebben we duidelijk gemaakt dat de burgerparticipatie bij andere projecten beter georganiseerd moet worden. 

Daarnaast was dit een ‘ontwerp-VVGB’, de eerste stap in een langer proces, waarbij je oordeelt op basis van de beschikbare informatie. Er moet bijvoorbeeld nog een rapport verschijnen over de impact van het project op de natuur. Bij de stemming over de definitieve VVGB hadden we op basis van alle informatie kunnen beslissen, zoals het Natuur Impact Rapport dat nog zal verschijnen. 

Aangezien de meerderheid in de Provinciale Staten tegen de ontwerp-VVGB heeft gestemd, is het plan voor nu van de baan en is er dus geen stemming over een definitief VVGB. Onze inbreng over het onderwerp in de Staten van 13 november vind je hier!