Statenvergadering 16 december: omgevingsverordening, Programma Natuurnetwerk 2025 en meer

MRA Agenda 2025-2028

De MRA staat voor de Metropool Regio Amsterdam. Het is een samenwerking van de provincie Noord-Holland, de provincie Flevoland, dertig gemeenten en de Vervoerregio Amsterdam. De MRA Agenda 2025-2028 richt zich op brede welvaart in de regio. Er staan duidelijke ambities in voor duurzaamheid, mobiliteit, economie en leefbaarheid. Volt heeft al eerder aandacht gevraagd voor voldoende woningen, internationale treinverbindingen en digitale concurrentiekracht. Wij zijn blij dat deze punten duidelijk zijn teruggekomen in de agenda. We zien de MRA als een sterke belangenbehartiger richting het Rijk en de Europese Commissie en we zijn blij dat de MRA zich gaat inzetten voor het verbeteren van internationale treinverbindingen. Dit geeft mensen een alternatief voor korte vluchten en is veel beter voor het milieu. Ook zouden wij graag zien dat de MRA actief inspeelt op de strategische agenda van de Europese Commissie. We zijn blij dat gedeputeerde Olthof dit meeneemt. Wij zijn tevreden met de agenda en zien dit als een belangrijk kader voor de toekomst van de Metropoolregio Amsterdam.

Nota van Uitgangspunten OV-concessie Noordwest Noord-Holland

In de Nota van Uitgangspunten OV-concessie Noordwest Noord-Holland staan de basisafspraken en doelen voor het verlenen van concessies in de regio vanaf 2028. Het is een belangrijke stap voor het verlenen van een nieuwe busconcessie voor de gebieden Noord-Holland Noord en Haarlem-IJmond. De nieuwe OV-concessie, die vanaf 2028 ingaat, zet in op deur-tot-deur mobiliteit, deelmobiliteit en innovatieve oplossingen binnen financiële kaders. Wij zijn positief over de aandacht voor tariefintegratie, OV-flex en burgerparticipatie. We kijken uit naar de resultaten van de burgerparticipatie. Tijdens de commissievergadering over dit onderwerp hebben we gezegd dat we graag een actievere houding voor innovaties zouden zien. Het plan leek ons te afwachtend. Na het debat toen, kunnen wij ons vinden in de uitleg van Gedeputeerde Olthof. Hij ziet samenwerken voor innovaties liever met andere partijen dan de concessiehouders. Wij vinden het belangrijk om in te blijven zetten over innovatie bij het OV, maar we hebben ook vertrouwen in de Gedeputeerde en het proces. We zien de nota als een goede basis voor toekomstbestendig en duurzaam openbaar vervoer.

Derde Herziening Omgevingsverordening Noord-Holland 2022

Het volgende agendapunt was de derde herziening van de Omgevingsverordening Noord-Holland 2022. Een belangrijk onderdeel van de verordening is het plan voor ‘straatje erbij.’ Met dit plan kunnen gemeenten aan de rand van dorpjes 25 woningen bouwen in Bijzonder Landschap. Hiervoor hoeven ze met dit plan geen toestemming meer te vragen van de provincie. Bijzonder Landschap is een landschap dat door de provincie een beschermde status heeft gekregen. Op het voorstel kwamen reacties van burgers en belanghebbenden. Er zijn meer dan 1100 zienswijzen ingediend, waarvan het overgrote deel negatief was over het plan. Ook zijn er bij de commissievergadering veel insprekers geweest die negatief waren over dit onderwerp. Ook belangrijk: 1100 zienswijzen is heel erg veel. Normaal gesproken krijgen we enkele tientallen binnen bij hele gevoelige onderdelen. Dit onderwerp leeft dus erg bij Noord-Hollanders. De reactie van de Gedeputeerde Staten op al deze negatieve geluiden was kort: “De zienswijzen hebben niet geleid tot inhoudelijke aanpassing.”

Wij hebben meerdere grote problemen met de omgevingsverordening. Allereerst inhoudelijk. De provincie geeft heel ruim baan voor het bouwen in beschermde landschap. De provincie, die deze landschapmoet beschermen, hoeft niet meer om toestemming te worden gevraagd. Het doel is om snel woningen te kunnen bouwen. Maar wat ons betreft wordt daar nu te veel voor losgelaten. Er zijn al opties om te bouwen in een beschermd landschap als het echt niet anders kan. Wij zijn het er niet mee eens dat het loslaten van de rem de juiste manier is om meer woningen te bouwen. Dit plan zou maximaal 4.000 nieuwe woningen opleveren, maar we moeten 191.000 nieuwe woningen bouwen. Het is dus een druppel op een gloeiende plaat, waarvoor we de bescherming van het bijzonder landschap loslaten. Een ander argument voor het plan is dat het de leefbaarheid van dorpen verbetert en dat mensen die graag in een dorp willen blijven wonen dat kunnen doen. Maar er zijn al andere manieren om dat op te lossen. Zo kunnen wethouders al toestemming vragen om 11 woningen te bouwen aan een dorp. Ook is het niet per definitie zo dat het bouwen van meer huizen zorgt voor beter leefbare dorpen. Kortom, wat ons betreft lost de verordening weinig op, maar offeren wij wel veel te veel landschapsbescherming op.

Naast het inhoudelijke stuk hebben we hele grote moeite met het democratische proces achter de omgevingsverordening. Meer dan 1100 zienswijzen worden door de gedeputeerde staten naast zich neergelegd. Ook tijdens de Statenvergadering zijn vele amendementen voorgesteld, die door de coalitie bijna allemaal zijn weggestemd. Zo hebben wij een amendement mede-ingediend, dat een stukje tekst zo zou aanpassen dat bijzonder landschap alleen zou mogen worden aangetast, als dat een significante verbetering van kernen en linten zou geven. Zo konden we voorkomen dat de kernkwaliteit van een bijzonder landschap aangetast zou worden voor beperkt resultaat. Een ander amendement dat we mede hebben ingediend zou ervoor hebben gezorgd dat alles wat in bijzonder landschap gebouwd gaat worden, natuurinclusief zou worden gebouwd. Ook dit amendement is afgewezen, waardoor dat nu alleen hoeft als de kernkwaliteit van het landschap wordt aangetast. Kortom, voor ons is de inhoud van de verordening problematisch, en de zorgen en aanpassingen die wij, en anderen, hebben geuit, is niet meegenomen.

Er zijn duidelijk veel mensen die de omgevingsverordening belangrijk vinden en er grote problemen mee hebben. Toch wordt daar niks mee gedaan. Dat vinden wij heel kwalijk. Zoals al eerder gezegd, GS doet niets met de zorgen van meer dan 1.100  burgers, 30 maatschappelijke organisaties en meer dan 10 insprekers. Door het besluit vandaag door te zetten, jaag je de samenleving in het harnas. Draagvlak belangrijker is dan ooit. Doordat geen enkele input wordt meegenomen, krijgen wij het gevoel dat Gedeputeerde Staten en de coalitie nooit van plan zijn geweest om de input van ons en van inwoners mee te nemen. Het gebrek aan draagvlak dat je hiermee creëert en de schade aan het vertrouwen in de politiek dat ontstaat als de participatie van zo veel burgers simpelweg genegeerd wordt, is mogelijk nog een groter probleem dan de inhoud van het stuk.

Om toch af te sluiten op een positievere noot, we zijn iets positiever over het stuk voor klimaatadaptatie. Wij vinden dat een heel belangrijk punt, want wat we nu bouwen moet over 30 jaar wel nog bewoonbaar zijn. Daar zorg je voor, door goed na te denken over klimaatadaptatie. We zijn wel blij dat klimaatadaptatie in de verordening staat, maar we maken ons zorgen dat er nog te weinig naar de lange termijn wordt gekeken. Wat ons betreft is dat voor alle nieuwbouwprojecten van hoofdbelang.

Programma Natuurnetwerk 2025

Dan het Programma Natuurnetwerk 2025 (PNN). Het PNN richt zich op het versterken en afmaken van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) in Noord-Holland. Het NNN is een netwerk van natuurgebieden, waaronder nationale parken en Natura 2000-gebieden. Deze natuurgebieden zijn van groot belang voor natuurbehoud en het verbeteren van de biodiversiteit. Dit is natuurlijk belangrijk voor de natuur, maar ook voor een gezonde leefomgeving voor mensen. Daarnaast probeert Nederland met de natuurgebieden van het NNN zich te houden aan de Europese habitatrichtlijn. Kortom, het PNN zorgt voor gezondere natuur, gezondere mensen en het halen van Europese doelen.

Het is belangrijk dat we deze taak als provincie serieus nemen. Biodiversiteit en het verterken van natuurgebieden zijn belangrijk. Het draagt bijvoorbeeld bij aan klimaatmitigatie en adaptatie. Ook draagt het bij aan het terugdringen van klimaatverandering, doordat de natuurgebieden CO2 opnemen. In een recent Europees rapport, De Staat van de Regio’s 2024, wordt uitgelegd hoe belangrijk dat is. Juist regio’s en steden, zoals bij ons in de provincie, voelen de gevolgen van klimaatverandering het hardst. Maar ook juist regionale overheden, zoals de provincie, zijn in staat om maatwerk te leveren. Wij staan dichter op inwoners dan hogere bestuurslagen. Daarnaast zijn regio’s en steden verantwoordelijk voor 90% van klimaatadaptatie-beleid in de Europese Unie. Kortom, we kunnen hier echt een bijdrage leveren aan Europese doelen en aan problemen waar wij zelf alleen maar meer van zullen gaan merken.

Helaas is het moeilijk om het PNN goed uit te voeren. Het geld van het Rijk komt niet meer. Daardoor is het moeilijk om de financiering van de plannen te regelen. Dit betekent dat er veel te weinig natuurherstel wordt uitgevoerd en er te weinig natuurnetwerken worden aangelegd, om de doelen te halen. Julia heeft tijdens het debat 16 december daarom een motie ingediend, om de reserve groen weer aan te vullen. Die reserve is momenteel leeg, waardoor de provincie minder ambitieus te werk kan gaan. Als er geen reserve is, kunnen tegenvallers niet worden opgevangen en moet er dus voorzichtiger gepland worden. Door die reserves weer aan te vullen, hopen wij dat de Gedeputeerde Staten weer wat meer tempo kunnen maken met de aanleg van natuurgebieden. We zijn heel erg blij dat deze motie is aangenomen, want het is een belangrijk probleem.

De problemen rond het PNN doen ons denken aan de problemen met het PPLG, waar we al eerder over hebben geschreven. Doordat er geen of minder Rijksgelden komen, lijken sommige partijen bereid om de doelen dan ook gelijk los te laten. Dat, terwijl het halen van de doelen nodig is volgens Europese regels, het belangrijke doelen zijn voor mens en milieu en terwijl in hun eigen coalitieakkoord is afgesproken dat ze de doelen willen halen. Wat ons betreft is het niet acceptabel dat de PNN en de PPLG doelen steeds maar worden doorgeschoven op de volgende generatie. Onze motie zal helpen om dat te voorkomen en we zullen ons blijven inzetten voor actie.

Tot zover deze laatste update voor het winterreces. Wij wensen jullie allemaal fijne feestdagen en een gelukkig nieuwjaar. Wil je wat te doen hebben tijdens het aftellen tot oudejaarsavond? Kijk dan eens op onze instagram, voor video-updates en meer, of lees verder op deze website.