Chaos rond betalingen door de gemeente
Begin dit jaar stapte de gemeente over op een nieuw betalingssysteem: AFIS. Een grote operatie, waarvan werd verwacht dat dit zonder al te grote problemen zou gebeuren. Na enkele weken werd duidelijk dat die verwachting onterecht was. Tienduizenden facturen waren nog niet betaald, terwijl die al lang betaald hadden moeten zijn. Inmiddels zijn we een paar maanden verder, zijn er meerdere spoeddebatten gevoerd én zijn de achterstanden nog altijd niet ingehaald
Wat is er precies misgegaan?
Technische fouten in de overstap zorgden ervoor dat tienduizenden facturen (nog) niet of te laat zijn betaald. Leveranciers — vaak kleine ondernemers — moesten daardoor weken of zelfs maanden wachten op hun geld. Velen van hen zijn nog steeds niet betaald. Dat is onacceptabel. Ondernemers moeten er ten slotte van op aan kunnen dat zij op tijd betaald worden door de gemeente.
Inmiddels heeft de gemeente verschillende maatregelen getroffen om de betalingsachterstanden in te halen. Zo wordt er bijvoorbeeld tijdelijk extra personeel ingehuurd. Het is goed dat deze maatregelen worden genomen, maar dit kost wel veel geld. Inmiddels staat de teller al op bijna drie miljoen euro aan extra kosten.
Terugkijkend zijn er onnodige fouten gemaakt. Zo werden veel medewerkers pas ná de livegang getraind in het nieuwe systeem en duurde het te lang voordat de ernst van de situatie intern werd herkend. De wethouder kreeg pas dagen nadat de ambtelijke top wist dat het misging, een volledig beeld van de situatie. Mede daarom hebben we samen met andere partijen een motie van treurnis gesteund. Hiermee spreek je uit dat je het handelen van de wethouder betreurt.
Transparantie bovenaan
Volt staat voor transparantie. Helaas maakt de wethouder nog niet duidelijk waar ze de genomen maatregelen van gaat betalen. Het college wil wachten tot de Voorjaarsnota om dit toe te lichten. Wij begrijpen niet waarom het college hierop wil wachten: het geld wordt ten slotte al uitgegeven, dus er zijn dan al keuzes gemaakt. Bijvoorbeeld een keuze uit welk potje dit komt en de gemeenteraad beslist officieel over de besteding van het geld. Daarom hebben wij een motie ingediend waarin we vragen om meer financiële transparantie. Helaas kreeg deze motie geen meerderheid in de raad. Wat ons betreft blijft dit een belangrijk punt, dus we komen hier zeker op terug.
En nu?
De komende weken blijven we de voortgang scherp volgen. De gemeente hoopt en verwacht vooralsnog dat uiterlijk 19 mei de achterstanden moeten zijn weggewerkt. Het is nog maar de vraag of dit gaat lukken. Daarna volgt een evaluatie waarin gekeken wordt naar welke fouten hadden kunnen én moeten worden voorkomen.
Wat ons betreft, wordt de evaluatie niet alleen een terugblik, maar ook een spiegel. Hoe zorgen we ervoor dat bij dit soort grote operaties signalen op tijd boven tafel komen? Hoe zorgen we ervoor dat er standaard goede monitoring op dit soort projecten komt?
Vertrouwen komt te voet
Uiteindelijk draait dit hele dossier om vertrouwen. Leveranciers vertrouwen erop dat de gemeente haar rekeningen op tijd betaalt. Amsterdammers vertrouwen erop dat hun overheid haar zaken op orde heeft. En de gemeenteraad moet erop vertrouwen dat zij de juiste informatie op tijd krijgt. En het vertrouwen in de overheid is al jaren aan het dalen. Dus juist nu is het belangrijk om te laten zien dat de gemeente lessen trekt, haar fouten erkent en open is over de aanpak. Alleen zo kunnen we dat vertrouwen stukje bij beetje terugwinnen.
Wil jij ons wat meegeven voor dit dossier? Laat het ons weten via [email protected]