Behandeling Referendum Beleidskader Hoofdgroenstructuur in de gemeenteraad 26/27 juni 2024
Op 6 juni 2024 gingen wij Amsterdammers naar de stembus om te stemmen over een referendum. Je kon voor of tegen het nieuwe beleidskader Hoofdgroenstructuur stemmen, 59% stemde tegen. Op 26 en 27 juni sprak de gemeenteraad tijdens de raadsvergadering over de uitkomst van het referendum.
Op 6 juni 2024 gingen wij Amsterdammers naar de stembus om te stemmen over een referendum. Je kon voor of tegen het nieuwe beleidskader Hoofdgroenstructuur stemmen, 59,1% stemde tegen. Op 26 en 27 juni sprak de gemeenteraad tijdens de raadsvergadering over de uitkomst van het referendum.
In het kort; wat is de Hoofdgroenstructuur ook alweer?
Het Beleidskader Hoofdgroenstructuur is een document dat alle regels en procedures bevat over het groen in Amsterdam. Het beschrijft welke gebieden groen moeten blijven en waar dus niet gebouwd mag worden, tenzij er een uitzondering wordt gemaakt. Dat beleid heeft nu een update gekregen. Zo zijn er groene gebieden, maar ook uitzonderingsgronden toegevoegd. En die uitzonderingen ging een groep te ver. Zij zijn de initiatiefnemers van dit referendum geworden. Zij vonden dat het groen in onze stad niet voldoende wordt beschermd.
De raad stemt tegen het nieuwe beleidskader
Afgelopen raadsvergadering, die plaatsvond op 26 en 27 juni, besprak de gemeenteraad wat te doen met de uitkomst van het referendum. Het referendum was raadgevend en niet bindend, dus dat betekent dat de gemeenteraad uiteindelijk beslist wat er nu met het nieuwe beleidskader wordt gedaan. Uiteindelijk hebben we met de gehele raad tegen gestemd. Dus zoals de Amsterdammer heeft geadviseerd: tegen het nieuwe beleidskader hoofdgroenstructuur. Dit betekent dat de wethouder aan de slag moet met een nieuw beleidskader. Door tal van praktische zaken zou dat naar alle waarschijnlijkheid pas vanaf 2026 starten. Het resultaat hiervan is dan dat het groen in onze stad minimaal twee jaar minder goed beschermd zal zijn. En daar is onze fractie natuurlijk niet blij mee.
Onze initiatieven
Er zijn veel gesprekken gevoerd met de initiatiefnemers van het referendum en verschillende partijen om eerst samen te kijken op welke manier het groen beter beschermd kan worden. Dit zou met moties en amendementen tijdens de raadsvergadering kunnen worden aangepast. Daarnaast zocht onze fractie naar een waardevolle manier om ook bij deze nieuwe plannen de Amsterdammer, die ‘tegen’ stemde, beter te betrekken. Helaas lukte het niet om tot overeenstemming te komen met alle politieke partijen over de plannen die op dat moment op tafel lagen.
Als alternatief hadden wij graag gezien dat de wethouder meteen zou beginnen met een aangepast beleidskader, samen met de stad. 277.049 mensen hadden bij het referendum alleen de keuze voor het vakje ‘voor’ of ‘tegen’. Terwijl je juist van Amsterdammers wil horen waarom ze dan voor of tegen zijn. Daarom hebben wij het idee geïntroduceerd om een werkgroep samen te stellen van bewoners, betrokken organisaties, de initiatiefnemers (van het referendum), ambtenaren en experts om in verschillende gesprekken tot een nieuw beleidskader te komen. Een verbetering van de huidige versie die dan (hopelijk) breder gedragen zou zijn, en voorgelegd aan de raad vóór de nieuwe collegeperiode van 2026. Helaas zag het college voor dit idee niet voldoende capaciteit binnen de gemeente. Het is echter een politieke keuze om hier capaciteit voor vrij te maken. Wat ons betreft hadden we hiervoor gekozen, maar helaas was hier geen meerderheid voor.
“
”
De coalitiepartijen stelde tijdens de bespreking in de raad een burgerberaad voor; over het groen in onze stad, de openbare ruimte en woningbouw: de verdeling van de schaarse ruimte. Op zich geen slecht idee, maar wij waren in de raadsvergadering kritisch. Want het burgerberaad zal dan adviezen geven op een hele brede geformuleerde vraag, waarvan het antwoord de input moet leveren voor een specifiek en zeer technisch beleidskader. Daarnaast waren wij verbaasd dat daar dan wel capaciteit voor zou zijn. Een burgerberaad is een geweldig instrument, maar vereist wel een goede voorbereiding en kost dus capaciteit van de ambtenaren. Tot slot bleek ook nog dat het burgerberaad het inspraaktraject voor een nieuw beleidskader hoofdgroenstructuur zou vervangen. En dat is wat ons betreft niet de manier waarop het nieuwe beleidskader vorm zou moeten krijgen. Het burgerberaad over de verdeling van schaarste zou aanvullende input kunnen leveren, maar mag geen vervanging zijn van het participatietraject bij het maken van een beleidskader over het beschermen van het groen. Dan wordt het burgerberaad een bliksemafleider voor het werk wat werkelijk gedaan zou moeten worden.
Nu zat de fractie met een dilemma; we wilden eigenlijk graag een nieuw beleidskader in co-creatie voor 2026, maar vonden daarvoor dus geen meerderheid in de gemeenteraad. Er was wel een meerderheid voor het initiatief voor een burgerberaad. Nogmaals, volgens ons niet het juiste instrument in dit proces. Dus stemmen we tegen het burgerberaad om ons punt duidelijk te maken, of zien we mogelijkheden om met verschillende moties, extra aanpassingen, het voorgelegde burgerberaad bij te sturen?
We kozen voor het laatste: we hebben daarom twee moties ingediend bij de bespreking. Ten eerste een motie voor een breed participatietraject, specifiek voor het nieuwe beleidskader hoofdgroenstructuur, zodat niet alleen de input van een burgerberaad over een breder vraagstuk wordt gebruikt. Ten tweede een motie om bij het burgerberaad de expertise van bewonersgroepen, zowel rondom groen als andere ruimtelijke vraagstukken, op een zinvolle en gezaghebbende manier te laten bijdragen. Beide moties zijn in de raadsvergadering met een meerderheid ingestemd.
Dus nu kan de wethouder met een duidelijk opdracht van de raad aan de slag om tot een nieuw Beleidskader Hoofdgroenstructuur te komen. De verwachting is dat we er dan weer in 2026 over kunnen gaan stemmen in de gemeenteraad.
Wij hadden de uitkomst van dit proces liever anders gezien, maar politiek betekent wat ons betreft soms ook dat je tot compromissen moet komen. Op deze manier heeft onze fractie de uitslag van het referendum wat ons betreft zo goed mogelijk recht proberen te doen, en zijn we gezamenlijk met de gemeenteraad tot een voorlopige conclusie van dit dossier gekomen. We houden jullie natuurlijk op de hoogte van de volgende stappen in het proces.