Algemene politieke beschouwingen 2024

Bijdrage Juliet Broersen

Voorzitter,

We bespreken de begroting vandaag in een extra roerige week, na een bewogen jaar. Afgelopen maandag was het een jaar geleden dat het conflict in het Midden-Oosten escaleerde, met duizenden onschuldige slachtoffers tot gevolg en veel leed dat vandaag de dag nog steeds plaatsvindt.

En dat leed is ook voelbaar in onze stad. Dat uit zich op verschillende manieren, van dialogen tot demonstraties.

Met de dag lijkt de toon hier in Amsterdam scherper te worden. We zien toenemend antisemitisme en moslimhaat. We zien dat Joden verantwoordelijk worden gehouden voor het beleid van de Israëlische regering en dat pro-Palestina demonstranten te vaak onterecht worden weggezet als Jodenhaters.

Het helpt ook niet dat de politiek dit soms gretig lijkt te voeden. Ben je vóór het één, dan ben je volgens sommige politici automatisch tegen het ander. En zo neemt polarisatie alleen maar toe.

De conservatieve wind die door Europa waait, heeft inmiddels ook Nederland bereikt. De grootste partij van Nederland is er één die scheidslijnen trekt tussen “wij” en “zij”.

Waar de polarisatie elders alleen maar gevoed wordt, ben ik blij, zelfs opgelucht, dat die toon geen meerderheid vindt in onze stad, hoe hard sommige partijen dat ook proberen. Nee, de meesten hier zoeken graag de verbinding, en ook het college vindt het belangrijk polarisatie tegen te gaan.

Juist daarom ben ik verbaasd dat het bestrijden van polarisatie weinig aandacht krijgt in de begroting en ben ik benieuwd op welke manier het college hiermee aan de slag gaat.

Wij moeten als stad en stadsbestuur ons continu blijven inzetten voor verbinding, juist in tijden als deze. Daarom wil ik vandaag ook graag stilstaan bij verbinding en empathie. Vandaag wordt het initiatiefvoorstel ingediend van mijn collega’s Itay Garmy en Sheher Khan over het organiseren van ontmoetingen en gesprekken in de stadsdelen. Dit voorstel vat alle lessen samen die ze het afgelopen jaar hebben geleerd tijdens hun ontelbare ontmoetingen met mensen in Amsterdam. Hopelijk dient dit voorstel als inspiratie om verbinding te maken met mensen die soms lijnrecht tegenover ons staan.

En voorzitter, als mijn collega Garmy mij vertelt over de gesprekken die hij met het lid Khan voert, bijvoorbeeld bij basisscholen in Amsterdam, dan zijn het de angstige vragen van kinderen die me het meest raken. Mag ik er wel zijn? Mag mijn pijn er zijn? Mag ik hier nog wel blijven?

Want voor sommige van deze kinderen is het voorbeeld van de Amsterdamse Mikael een bron van angst. Het aantal kinderen in onze stad dat gebukt gaat onder stress en zorgen is groot. Laat dit alsjeblieft niet op hun kleine schouders landen.

In plaats van hardvochtigheid en buikpijnbeleid, pleiten wij voor begrip en medemenselijkheid. Gewortelde kinderen zouden nooit uitgezet mogen worden. Wat Volt betreft, moeten we deze basale kinderrechten verankeren, maar dat ligt bij het kabinet.

Daarom dienen wij een motie in die oproept om daarvoor te strijden in VNG-verband en die vraagt welke stappen het college neemt om de uitzetting van gewortelde kinderen te voorkomen.

Voorzitter, in deze begroting zien we een duidelijke poging om Amsterdam als sociale stad te behouden, ondanks de veranderende landelijke context waarin we ons bevinden. Een stad waar we wel naar elkaar omkijken, waar we mensen in nood blijven opvangen.

Steun dus vanuit Volt voor het doorzetten van de bed-bad-brood-regeling in 2025, hoewel we ons zorgen maken over de jaren die daarop volgen.

Voorzitter, een stad waar iedereen kan meedoen en waarin iedereen gelijkwaardig is, vraagt om een gemeente die omkijkt naar al haar inwoners en een steuntje in de rug geeft aan wie dat nodig heeft. Zo bouwen we aan solidariteit in de stad, werken we aan vertrouwen in elkaar en daarmee aan het vertrouwen in de overheid. Dat begint volgens ons met een laagdrempelige, dienstbare overheid.

Het afgelopen jaar heb ik veel gesprekken gevoerd met Amsterdammers die vastlopen in het contact met de gemeente. Hun ervaringen gaan verder dan het verlengen van een paspoort. De Amsterdammers die ik heb gesproken, zijn afhankelijk van de gemeente voor het verkrijgen van de juiste zorg voor zichzelf of een ziek familielid, of het krijgen van financiële steun. Goede dienstverlening kan voor hen het verschil maken tussen een leven met nog meer zorgen of een leven waarin ze in staat worden gesteld om zo goed mogelijk om te gaan met hun situatie.

Goede dienstverlening zou wat ons betreft een topprioriteit van elke gemeente moeten zijn, met groeiend vertrouwen als belangrijke winst. Voorzitter, in de begroting staat dat de gemeente een deel van haar gebouwen wil gaan sluiten. Om welke gebouwen gaat het, en hoe zorgen we ervoor dat dit geen afbreuk doet aan de bereikbaarheid van de gemeente voor Amsterdammers?

Een goed bereikbare gemeente die de tijd neemt om te luisteren en de ruimte pakt om met een menselijke maat te handelen, wekt vertrouwen dat de overheid het beste voor heeft met haar inwoners.

Wat ons betreft, is een manier om vertrouwen te krijgen door vertrouwen te geven. Het is daarom belangrijk dat we mensen meenemen in onze plannen, onze dilemma’s en onze keuzes. Amsterdam gaat de goede kant op met participatie, maar er moeten nog grote stappen worden gezet. Door Amsterdammers te betrekken bij de keuzes en dilemma’s van de stad, creëren we draagvlak en vertrouwen voor de noodzakelijke transities.

In het coalitieakkoord staat dat er drie burgerberaden zouden worden georganiseerd, maar we lijken te blijven steken op twee. Is het college van plan om nog een derde te organiseren in deze collegeperiode? Daarnaast zijn we benieuwd hoe het college de Amsterdammer beter wil betrekken bij de plannen voor de stad.

Het is niet alleen belangrijk om onze inwoners goed te betrekken bij onze plannen, maar ook om organisaties, bedrijven en ondernemers die Amsterdam maken tot wat het is, mee te nemen in de keuzes die we maken. Dat blijkt maar weer uit de voorgestelde verhoging van de OZB. De corporaties zijn niet meegenomen in dit besluit en werden totaal verrast.

Nu lijkt het alsof er een gat in de begroting was en dat de OZB is gebruikt als pleister, zonder dat er stil is gestaan bij de gevolgen hiervan voor de verduurzaming en woningkwaliteit van sociale huurwoningen. Hoe reflecteert de wethouder hierop? Zou hij dit achteraf gezien op dezelfde manier hebben aangepakt?

Voorzitter, Volt zou Volt niet zijn als wij niet afsluiten met onze blik naar buiten. Het valt ons op dat de EU en Europa nauwelijks worden genoemd in elke begroting van deze collegeperiode. Juist nu mensen zich steeds vaker naar binnen lijken te keren, is het belangrijk om ons vizier naar buiten te richten.

Wij zullen ons blijven inzetten om te leren van andere steden en onze vooraanstaande Europese rol te blijven vervullen op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. Vorig jaar hebben wij een motie ingediend om jaarlijks een rapportage te ontvangen over onze internationale visie en beleid. Die zien wij graag tegemoet, zodat we een breder gesprek kunnen voeren over hoe Amsterdam zich verhoudt binnen de internationale orde.

Voorzitter, tot slot.

Amsterdam maken we samen. Daarvoor is het van belang dat we elkaar niet uit het oog verliezen. Dat we elkaar ontmoeten en met elkaar in gesprek blijven. Dat we ruimte geven aan verschil van inzicht of mening, en tegelijkertijd zien waar onze overeenkomsten liggen. Wij zullen ons blijven inzetten voor een verbonden Amsterdam.