Statenvergadering 3 november: plannen rond de infrastructuur en begroting 2026
Tijdens onze vergadering op maandag 3 november spraken we uitgebreid over de infrastructuurplannen (het Integraal Meerjarenprogramma Infrastructuur - het iMPI) en de begroting van 2026. De infrastructuur is één van de grootste kostenposten van de provincie. Daarom bespreken we het iMPI altijd op dezelfde dag als de begroting. Wij hebben ons maandag ingezet voor een toekomstbestendige provincie.
iMPI
Het iMPI staat voor het Integraal Meerjarenprogramma Infrastructuur. Daarin staat precies vermeld, hoe het met de infrastructuur is gesteld: In andere woorden: waar gaat de provincie investeren in infrastructuur en waarom? Dit wordt altijd behandeld in dezelfde vergadering als de begroting, omdat de infrastructuuruitgaven zo’n groot deel van de begroting zijn. Als de Provinciale Staten de plannen uit het iMPI niet goedkeuren, kan de begroting niet doorgaan.
Onze positie
● Over de toekomst van de mobiliteit: meer asfalt biedt geen duurzame toekomst; we moeten juist investeren in doorfietsroutes, beter ov en deelmobiliteit.
● We zijn blij dat de verbinding A8-A9 eindelijk echt uit het iMPI is. Die discussie loopt al 50 jaar en het laatste onderzoek laat weer zien dat er simpelweg geen goede oplossing is. Het is goed dat daar nu eindelijk duidelijkheid over is. Dat geeft ook ruimte om te gaan werken aan een oplossing die wel kan slagen.
Eén ding is duidelijk: om te zorgen dat Noord-Holland toegankelijk blijft, moeten we investeren in de mobiliteit van de toekomst. Wij zien dat als goede OV-verbindingen met deelvervoer voor het laatste stuk van de reis. Al met al was het debat omtrent het iMPI relatief kort en hebben wij voor gestemd. Al met al was het debat omtrent het iMPI relatief kort en hebben wij voor gestemd.
De begroting 2026
Het andere hoofdonderwerp van de dag was de begroting voor 2026 waarin wordt vastgelegd waar volgend jaar het geld naartoe gaat. De bespreking hiervan duurde juist erg lang. Wij hebben vier moties ingediend, waarvan er twee zijn aangenomen en er één een toezegging kreeg.
De vier moties:
Motie Versnellen van de circulaire economie. Wij wilden de transitie naar een circulaire economie in Noord-Holland versnellen door aan te sluiten bij Europese initiatieven, zoals de Circular Economy Act. Deze motie haalde het niet;
Motie Verklein achterstand CO2 reductie. In Noord-Holland hebben we met het bedrijfsleven afspraken gemaakt over verduurzaming. Bedrijven moeten ervoor zorgen dat ze minder energie gebruiken, bijvoorbeeld door goed te isoleren. Die afspraken zijn belangrijk voor het klimaat, maar bijvoorbeeld ook om netcongestie (https://voltnederland.org/noord-holland/nieuws/netcongestie-hoe-kunnen-we-groene-stroom-blijven-gebruiken) tegen te gaan. De provincie controleert alleen niet goed of bedrijven zich aan de afspraken houden, dus dat willen wij verbeteren. Deze motie is aangenomen.
Motie Europees Sociaal Klimaatfonds. We hebben de provincie gevraagd om gemeenten te helpen gebruik te maken van het nieuwe Europese Sociale Klimaatfonds. Dat fonds is bedoeld om burgers en kleine bedrijven te helpen bij de energietransitie. (https://europadecentraal.nl/nieuws/nieuwe-europese-regels-geven-gemeenten-een-hoofdrol-in-sociaal-klimaatbeleid/). De gedeputeerde heeft toegezegd dat Noord-Holland gemeenten gaat aanmoedigen om van dit fonds gebruik te maken.
Motie motie Grip op faunaschade. Boeren in Noord-Holland krijgen compensatie als bijvoorbeeld ganzen of duiven hun gewassen opeten. Die faunaschade kost de provincie nu €41 miljoen per jaar. Dat is 6% van onze complete begroting (!!!). Om de begroting toekomstbestendig te houden, hebben wij Gedeputeerde Staten gevraagd om met opties te komen om die kostenpost te beperken. Deze motie is ook aangenomen.
Onze zorgen
● De coalitie heeft mooie doelen, maar we zien weinig vooruitgang. Er wordt veel geld geleend, en daardoor wordt de volgende coalitie in haar mogelijkheden beperkt. Wij vragen ons af of het geld goed wordt besteed en of het echt bijdraagt aan de realisatie van de doelen.
● Woningbouw: ambitie 184.000 woningen, kans op falen: groot. Budget voor wonen halveert vanaf 2028; klimaatreserve is leeg. Bouwen wordt zo wel heel lastig.
● Klimaat en circulariteit: de provincie haalt haar doelen niet.
● Circulaire economie gaat te traag en belangrijke plannen, zoals de provinciale Klimaat- en Energieverordening (pKEV), zijn nog niet klaar. In 2030 moeten wij in Noord-Holland 55% minder broeikasgassen en 6,3 TWh hernieuwbare energie halen, maar die scores zijn nog ver weg. Inmiddels lijkt bijvoorbeeld het koraal in de wereld een point of no return te hebben bereikt. Dat komt dus niet meer terug, ook niet als we morgen klimaatneutraal zouden worden. Dat wij in Noord-Holland de tussendoelen niet gaan halen, is één van onze grootste zorgen. https://noordholland.bestuurlijkeinformatie.nl/Document/View/96e79cfc-0038-42c6-b00b-6bac19ed3be5.
Tot slot, om de provincie toegankelijker te maken werkt Volt, samen met GroenLinks en de PvdA, aan een voorstel om de Statenvergaderingen te vertalen naar Nederlandse Gebarentaal (NGT) en om het aanvragen van een tolk NGT gemakkelijker te maken.
Hoewel Noord-Holland op veel vlakken goed op weg is, raken belangrijke doelen buiten bereik en wordt de financiële ruimte kleiner. Volt wil investeren in een toekomst die duurzaam, rechtvaardig en innovatief is, zodat ook volgende generaties mee kunnen bouwen aan een gezond en sterk Noord-Holland.
Info netcongestie vind je hier: (https://voltnederland.org/noord-holland/nieuws/netcongestie-hoe-kunnen-we-groene-stroom-blijven-gebruiken)
Info gemeente en klimaatbeleid vind je hier: https://europadecentraal.nl/nieuws/nieuwe-europese-regels-geven-gemeenten-een-hoofdrol-in-sociaal-klimaatbeleid/)
De klimaatbegroting vind je hier: https://noordholland.bestuurlijkeinformatie.nl/Document/View/96e79cfc-0038-42c6-b00b-6bac19ed3be5.