Terugblik op de algemene beschouwingen van de Groningse Provinciale Staten

Wat zijn algemene beschouwingen?
In de Provinciale Statenvergadering van 19 juni kwamen de algemene beschouwingen aan bod, waarbij de Perspectiefnota 2025 en de Voorjaarsmonitor 2024 werden besproken. Deze vergadering is jaarlijks een cruciaal moment voor Groningen. Maar wat staat er eigenlijk in deze stukken? En wat houden de beschouwingen in?

De Provinciale Staten hebben de belangrijke taak om het dagelijks bestuur van de provincie Groningen te controleren en richting te geven aan toekomstige plannen. De Perspectiefnota en de Voorjaarsmonitor worden jaarlijks opgesteld om respectievelijk vooruit te kijken en terug te blikken op het gevoerde beleid. De Perspectiefnota schetst de plannen voor het komend jaar, die vervolgens worden verwerkt in de begroting. De Voorjaarsmonitor evalueert wat er in de eerste maanden van 2024 is bereikt en hoe de financiële situatie eruitziet.

Alle politieke partijen krijgen tijdens de algemene beschouwingen de gelegenheid om hun algemene visie te geven op het beleid van de provincie Groningen. Dit gebeurt zowel in de commissies als tijdens de Provinciale Statenvergadering.

Wat was de insteek van Volt tijdens het debat?
De insteek van Laura Reinink (fractievoorzitter Volt) is helder: we willen een provincie waarin duurzaamheid en gelijke kansen voor iedereen centraal staan. Dit betekent dat we bij iedere beslissing kijken naar de invloed op het klimaat en dat we ons inzetten voor een inclusieve samenleving waar iedereen gelijke kansen heeft. We geloven in transparantie, burgerparticipatie en het leren van goede initiatieven vanuit Europa.

We hebben tijdens de algemene beschouwingen verschillende moties ingediend om de visie van Volt te realiseren:

• Beter zicht op klimaatkeuzes: klimaatverandering is een urgent probleem dat vraagt om onmiddellijke actie. We willen voorkomen dat toekomstige generaties geconfronteerd worden met de hoge kosten van klimaatverandering (overstromingen, mislukte oogsten, extreme weersomstandigheden, enz.). We willen dit doel bereiken door de invloed van beleidsbeslissingen op het klimaat financieel inzichtelijk te maken. Laura heeft daarom tijdens het debat een motie ‘Kosten milieueffecten’ ingediend. We willen er immers voor zorgen dat bij elke beleidskeuze de invloed op het klimaat wordt meegewogen. Dit helpt andere Statenleden bewuster na te denken over de milieueffecten van hun keuzes, wat uiteindelijk leidt tot duurzamer beleid en betere bescherming van onze planeet.

• Versnelling van de Kaderrichtlijn Water: Laura is teleurgesteld in de huidige waterkwaliteit in onze provincie. Schoon water is essentieel voor de gezondheid van mens en milieu. Helaas blijkt uit recente rapporten dat de kwaliteit van ons oppervlaktewater te wensen overlaat. Wij moeten in 2027 voldoen aan alle maatregelen van de Kaderrichtlijn Water. Laura heeft het college daarom opgeroepen om deze situatie met de hoogste prioriteit aan te pakken. Dit is mogelijk door de huidige maatregelen te versnellen en te investeren in verbeterde rioolwaterzuiveringsinstallaties, zoals die in Houten. Deze installaties kunnen medicijnresten en andere verontreinigingen beter uit het water filteren, wat cruciaal is, gezien de toename van het medicijngebruik in de samenleving, mede als gevolg van de vergrijzing.
  

• Gelijke kansen en diversiteit: Volt vindt dat iedereen recht heeft op gelijke kansen, ongeacht achtergrond of opleiding. Laura heeft daarom een motie ingediend voor een opleidingsprogramma specifiek gericht op afgestudeerde mbo’ers. Dit programma biedt ze de kans om hun talenten verder te ontwikkelen en waardevolle werkervaring op te doen. We zorgen voor een diversere en inclusievere werkplek door mbo'ers deze kans te geven. We hebben daarnaast gepleit voor het behoud van het Programma Schoolmaaltijden. Dit programma kwam in het gedrang omdat het nieuwe kabinet deze plannen wilde terugdraaien. Omdat er nog geen regeerprogramma ligt hebben we het college opgeroepen om te lobbyen voor het behoud van het Programma Schoolmaaltijden. Dit programma is cruciaal voor veel kinderen in onze provincie, vooral voor kinderen die afhankelijk zijn van deze maaltijden voor hun dagelijkse voeding. Volt roept het college op om met het kabinet in gesprek te gaan om het Programma Schoolmaaltijden voort te zetten.

• Burgerberaad en provinciale ombudsman: Laura heeft tijdens het debat het college opnieuw opgeroepen om te kijken naar de mogelijkheden van een burgerberaad in de provincie Groningen. We hebben het college gevraagd om te leren van de ervaringen met het burgerberaad in Drenthe en te onderzoeken of een vergelijkbaar initiatief hier haalbaar is. We hebben daarnaast een motie ingediend voor de aanstelling van een provinciale ombudsman. Een ombudsman biedt inwoners de mogelijkheid om hun klachten en zorgen via een eenvoudige route te uiten. Dit bevordert de transparantie en toegankelijkheid van de overheid. Het  draagt ook bij aan het oplossen van problemen en het verbeteren van de dienstverlening. We werken zo toe naar een beter functionerende overheid en meer tevreden burgers.

• Openbare agenda’s: Laura bracht in haar laatste betoog tijdens de vergadering een belangrijke motie naar voren: ze wil meer openheid over de afspraken van bestuurders in Groningen. Ze wees op het lage vertrouwen dat burgers hebben in de politiek, wat vraagt om meer verantwoording en integriteit vanuit de overheid. Op dit moment worden niet alle afspraken van de gedeputeerden goed bijgehouden. Laura riep daarom op om maandelijks gedetailleerde overzichten van deze afspraken te publiceren op de provinciale website. Zo kunnen burgers zien met wie bestuurders spreken en waarover, wat bijdraagt aan een transparanter en toegankelijker provinciebestuur.

Wat is zijn de uitkomsten van het debat?
Onze inzet tijdens de algemene beschouwingen heeft geleid tot waardevolle discussies en stappen in de goede richting. Sommige moties zijn direct aangenomen, andere hebben het helaas niet gehaald:

• Motie kosten milieueffecten: we hebben deze motie aangehouden omdat gedeputeerde Hamster (CU) een halve toezegging heeft gedaan. Hij vond de motie te breed en wil eerst onderzoeken hoe andere landen dit aanpakken.

• Motie mbo-traineeships: deze motie is aangenomen! Dankzij een extra toezegging van gedeputeerde Henk Emmens (BBB) gelden deze opleidingsprogramma’s niet alleen voor de provincie Groningen als werkgever, maar ook voor organisaties zoals SNN en Prolander. En er komt een gezamenlijk programma met andere gemeenten.

• Motie provinciale ombudsman: we hebben deze motie aangehouden omdat het college vindt dat de nationale ombudsman voldoende is en goed werk levert voor Groningen. De Volt-fractie wacht op het jaarverslag van de nationale ombudsman om te controleren of een provinciale ombudsman alsnog nodig is.

• Motie openbare agenda’s: we hebben deze motie ter stemming gebracht, maar helaas heeft deze geen meerderheid behaald.

• Behouden van schoolmaaltijden in de provincie Groningen: gedeputeerde Tjeerd van Dekken heeft toegezegd te lobbyen voor het behoud van het Programma Schoolmaaltijden.
  
  We zijn tevreden over de algemene beschouwingen vanwege de aangenomen motie en de toezeggingen van het college. Deze besluiten brengen ons dichter bij een provincie Groningen waar duurzaamheid, gelijke kansen en openheid centraal staan. We blijven ons inzetten voor een toekomst waarin iedereen goed kan leven en waar het bestuur openstaat voor input vanuit de samenleving. Samen werken we aan een betere en rechtvaardigere toekomst voor ons allemaal.