Energietoeslag voor studenten - Commissie bijdrage
De rechter heeft bepaald dat Amsterdam studenten ten onrechte als hele groep uitsluit voor energietoeslag. Wat Volt betreft zouden studenten ook energietoeslag moeten krijgen. De regering geeft gemeenten hier geen geld voor. Volt vindt dat de gemeente haar verantwoordelijkheid moet nemen.
Hieronder kan je zowel de video als de uitgeschreven tekst zien van de bijdrage van Merle zien. Benieuwd naar het volledige debat? Bezoek de raadsinformatiewebsite van de gemeente.
Voorzitter,
Nu er een oordeel van de rechtbank voor ons ligt en Amsterdam hier inmiddels officieel op heeft gereageerd, willen wij de energietoeslag voor studenten graag toch nog eens onder de aandacht brengen in deze commissie.
Ik wil ook vandaag weer de disclaimer toevoegen dat wij begrip hebben voor de moeilijke positie waar de wethouder zich in bevindt. Er is hier sprake van falend Rijksbeleid dat bij de gemeente over de schutting wordt gegooid. Falend rijksbeleid dat wij dan ook het liefst in Den Haag zelf opgelost hadden gezien. In de Tweede Kamer heeft Volt meerdere pogingen gedaan de toeslag ook voor studenten beschikbaar te stellen, onder andere via een motie met GroenLinks en de PvdA. Tot nu toe helaas zonder resultaat.
Maar falend rijksbeleid of niet, feit blijft dat gemeenten de uitvoerders van het beleid zijn. Feit blijft ook dat veel Amsterdamse studenten de rekeningen niet of alleen met grote moeite kunnen betalen, al maanden in de kou wonen en in sommige gevallen de schimmel op hun muren hebben staan. Hoe krom het rijksbeleid ook is, we moeten er als gemeente alles aan doen om onze uitvoering zo goed mogelijk op orde te hebben zodat Amsterdammers hier niet de dupe van worden.
Vandaag wil ik drie punten aankaarten te weten de toon, de nieuwe criteria en de herziening van casussen.
De toon
Om te beginnen met de toon. Ik ben geschrokken van de manier waarop de gemeente zich in de rechtszaak heeft verweerd. Ik citeer letterlijk uit het vonnis van de Rechtbank: “Voor studenten bestaat de mogelijkheid om een beroep te doen op hun ouders, een hogere lening aan te gaan bij de Dienst Uitvoering Onderwijs of erbij te gaan werken.”
Waarom is de gemeente niet gebleven bij argumentatie van het rijk, namelijk de diverse woonsituaties van studenten? Waarom zijn deze stellingen erbij gehaald, waaruit een totaal gebrek aan begrip en compassie voor studenten blijkt? Ik begrijp dat de gemeente wijst naar het Rijk, maar laten we in dit wijzen wel naast onze studenten blijven staan, met hen in gesprek blijven, begrip blijven tonen voor hun situatie en al helemaal niet zeggen dat ze maar bij familieleden aan moeten kloppen of er meer bij moeten werken. Veel studenten werken namelijk gewoon al naast hun studie en ook lang niet iedereen kan bij familie aankloppen, nog los van de vraag of je überhaupt moet willen dat studenten bij hun ouders moeten aankloppen om hun verwarming aan te kunnen zetten.
De criteria
Mijn tweede punt, de nieuwe criteria: alleen studenten met een energiecontract op naam krijgen de toeslag alsnog. Dit was geen vereiste voor niet-studenten. En dat is waar het schuurt. Er zijn heel veel studenten die niet een eigen energiecontract hebben, maar die hun huurprijs wel omhoog hebben zien gaan door de gestegen kosten. Studenten die in het ACTA gebouw wonen betalen bijvoorbeeld 160 euro per maand extra vanwege de gestegen prijzen. Dit is bijna 2000 euro per jaar. Waar ieder ander die voldoet aan de inkomensgrenzen in deze situatie gewoon energietoeslag kan krijgen, geldt dat voor deze studenten niet. Dit lijkt mij wederom ongelijke behandeling van vergelijkbare gevallen en ik voorzie dan ook opnieuw rechtszaken. Ik wil de wethouder graag vragen waarom de gemeente denkt dat deze nieuwe regeling wel stand zal houden voor de rechter.
De bezwaarprocedure
Ten derde een punt over de bezwaarprocedure. De gemeente gaat enkel aanvragen beoordelen van studenten die een bezwaar hebben ingediend. Dit vind ik zeer zorgelijk. Hiermee geven we als gemeente namelijk het signaal af dat je altijd maar bezwaar in moet dienen. Doe je dat niet, dan val je sowieso buiten de boot. Als we echt willen dat mensen weer vertrouwen krijgen in de overheid is dit het laatste wat we moeten doen. Maar nog opvallender hieraan is het volgende. Studenten kónden niet eens bezwaar indienen. Hier heb ik al in de commissievergadering van 28 september een punt van gemaakt. Zodra je aanvinkte student te zijn, kon je het formulier niet verder invullen. Studenten die dit probeerden te omzeilen door het formulier alsnog in te vullen en bij het opmerkingenveld te schrijven dat ze student waren, kregen een email van de gemeente. Hierin stond letterlijk dat studenten, en ik citeer, “geen energietoeslag kunnen aanvragen en ook niet in bezwaar kunnen gaan”. Met andere woorden: studenten konden geen bezwaar aantekenen, maar nu worden alleen de zaken van de studenten die bezwaar aan hebben getekend opnieuw beoordeeld. Een creatieve en hoogst opmerkelijke cirkelredenering. Kan de wethouder hierop reflecteren?
Als laatste wil ik vragen welk contact hier nu met het rijk over bestaat. Want, zoals ik in het begin van mijn betoog al aangaf, daar ligt de oorsprong van het probleem en idealiter ook de oplossing. Is de wethouder nog vaak met het Rijk en andere gemeenten die met dezelfde problematiek worstelen in gesprek en hoe verloopt dit contact?
Dank voorzitter.