Raadslid in onstuimige tijden
In deze update willen we jullie een wat bredere terugblik geven op bijzondere dingen die we de afgelopen tijd hebben gedaan. Maar eerst een vooruitblik op de enorme bezuinigingsopgave van de komende maanden, want het zijn spannende tijden.

Hoi allemaal! In onze vorige twee updates zoomden we in op twee dossiers: digitale sloten op de campus van de UT en steun voor Oekraïne vanuit Enschede. In deze update willen we jullie een wat bredere terugblik geven op bijzondere dingen die we de afgelopen tijd hebben gedaan. Maar eerst een vooruitblik op de enorme bezuinigingsopgave van de komende maanden, want het zijn spannende tijden. Veel leesplezier! - door Erik Kemp
Vooruitblik
De zomernota, begroting en de gemeenterekening zijn de belangrijkste documenten van elke gemeenteraad. Je kunt ze allemaal vinden op documenten.enschede.nl. In de zomernota zetten we politieke kaders uit op basis waarvan het college in het najaar met de begroting komt. Dit jaar meldt de zomernota dat we ongeveer 30 miljoen euro structureel moeten bezuinigen (ja, € 30.000.000), dus het wordt extra spannend welke politieke keuzes er dit jaar gemaakt gaan worden.
We zijn al sinds het begin van onze raadsperiode kritisch op de begroting en wachten al sinds jaar en dag op inzichtelijke datavisualisaties die de begroting enigszins begrijpelijk maken voor leken (en dus ook voor ons). Hier hebben we in 2023 een motie voor ingediend, die unaniem werd aangenomen. Vorig jaar heeft journalist Wilco Louwes van 1Twente het heft in handen genomen en een visualisatie van de begroting gemaakt.
Met het oog op de huidige bezuinigingen heeft ook de rest van de gemeenteraad om meer informatie gevraagd. De achterliggende data wilde de wethouder niet delen, maar via een productboek krijgen we toch meer inzicht in de opbouw van de gemeente Enschede dan we ooit hebben gehad. De komende tijd duiken we erin, omdat we op 8 juli een zomernota op moeten stellen waarin we bepalen waarop we gaan bezuinigen zodat we de komende jaren structureel 30 miljoen euro minder uitgeven. Wordt vervolgd!
Terugblik
We nemen jullie mee door de afgelopen maand, te beginnen op maandag 17 maart.
17 maart: referendum
We hadden 's middags een inloopsessie met de Enschedese referendumcommissie. We zijn van meet af aan tegen de inzet van referenda omdat het complexe vraagstukken minimaliseert tot een ja/nee-keuze. Het eerste en enige referendum onder deze dramatische referendumverordening van de PVV was een drama.
Wat ons betreft is een referendum geen participatie-instrument waarmee je inwoners betrekt bij besluitvorming, maar schijnparticipatie die vooral georganiseerde ophef en teleurstelling oplevert. Wij herkenden ons in de evaluatie van de referendumcommissie, waarin we lazen:
De inzet van het referendum als aanvullend instrument kan daarnaast, mogelijk ten onrechte, (hoge) verwachtingen scheppen bij indieners, inwoners en andere belanghebbenden. Als die verwachtingen vervolgens niet kunnen worden ingelost, dan kan dit het vertrouwen in het democratisch proces beschadigen, terwijl het referendum juist tot doel heeft dit vertrouwen te versterken.
Het debat 's avonds was kort maar krachtig. Een groot deel van de raad was eensgezind van mening dat we snel weer van onze referendumverordening af moeten. Die zal dan ook worden ingetrokken. Onze bijdrage focuste op drie punten:
1) Een referendum is niet alleen schijnparticipatie die georganiseerde teleurstelling oplevert, het is ook een instrument om zand in de motor van voortvarende besluitvorming te strooien.
2) Een referendum is een vraag welke van de twee keuzes je wilt. Zo’n vraag kan een functie hebben als die heel simpel en overzichtelijk is. Denk aan: ‘wil je een schommel of een glijbaan?’ Een preferendum met meerdere keuzes is bijna altijd beter, want misschien droomt de hele straat naast die speeltuin al jaren van een tafeltennistafel.Zo’n preferendum kan een goed eindpunt zijn van een proces voor informatieverzameling, zoals een burgerberaad.
3) Wij willen wel betere participatie. Daarom hebben we onze collega's gevraagd om nog eens na te denken over onze motie uit 2023 over een permanent burgerberaad.
Dat is geen rocket science, het gaat om een groep Enschedeërs die een jaar lang uitverkoren zijn om tegen een vergoeding mee te denken over de problemen van onze stad, op een professionele manier, onder begeleiding. Hierbij mogen zij zelf experts aanstellen. Dergelijke burgerberaden worden tegenwoordig op allerlei plekken georganiseerd. Wij wachten in ieder geval met smart op de dag dat Enschede klaar is om haar inwoners zelf besluiten te laten nemen.
19 maart: Alzheimer-iftar in Almelo
Deze Ramadan was ik, zoals in eerdere jaren, door een vriendin uitgenodigd voor iftars in Utrecht en op de Dam in Amsterdam. Maar we werden als raadsleden ook uitgenodigd voor een Alzheimer-Iftar in Almelo, en aangezien Linda nog nooit bij een iftar geweest was, besloten we samen naar Almelo te gaan. Dit was onze socialmediapost en hieronder lees je hoe Linda het ervaren heeft!
Door Linda:
We worden als gemeenteraadsleden voor heel veel bijeenkomsten, sessies, lezingen en werkbezoeken uitgenodigd, om zo kennis te maken met inwoners, organisaties en projecten, om een idee te krijgen van wat er leeft. Zo kreeg de fractie van Volt Enschede in januari een uitnodiging voor donderdag 19 maart om, met de burgemeester, wethouders en andere raadsleden van de gemeente Enschede, aan te sluiten bij een bijzondere Alzheimer-Iftar in de prachtige nieuwe moskee van Almelo. Vanuit Enschede gaven alleen Erik en ik gehoor aan deze uitnodiging; verder was er helemaal niemand uit Enschede aanwezig. Een gemiste kans, zo bleek, want wat was het interessant!
Bijna driehonderd mensen namen aan de iftar deel, volle bak dus. Een iftar waar iedereen welkom was, maar die met name was bedoeld voor mensen met een migratieachtergrond met Alzheimer en hun familie, omdat voor mensen met dementie de herinneringen aan de ramadan en iftars langzaam vervagen, waardoor tradities en herkenning steeds minder vanzelfsprekend worden. Deze bijeenkomst was voor mij als leek een mooie gelegenheid om meer te weten te komen over hoe gemeenten en zorginstellingen omgaan met dementie, en om zelf in gesprek te gaan met bewoners met dementie, mantelzorgers, ambtenaren van de gemeente Almelo en medewerkers van zorginstellingen. We spraken over onze (geestelijke) gezondheid, steun van de gemeenschap en de toekomst in een maatschappij waarin vergrijzing een serieus probleem is/wordt. Niet alleen was de iftar voortreffelijk, dat gold ook voor de gesprekken en de rondleiding door de moskee.
Iftars en dementie lijken niet direct bij Volt te horen; ze staan in elk geval best ver van mijn bed. Maar wat was het waardevol om erbij te zijn! Ik kan het iedereen aanbevelen.
21 maart: leergang sterker raadslid in onstuimige tijden
Ik heb de leergang 'Sterker raadslid in onstuimige tijden' van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en de Universiteit voor Humanistiek afgerond. Dit waren vier bijeenkomsten in Utrecht, met steeds een inleiding door een hoogleraar, daarna gesprekken in groepjes met 6-8 raadsleden uit heel Nederland en een plenaire terugkoppeling. Ik vond de bijeenkomsten erg leerzaam en heb veel praktische tips van collega's uit andere gemeenten gekregen, dus misschien dat ik daar ooit nog een apart bericht over schrijf. Hier zie je in ieder geval de foto met alle deelnemers voor de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht!
29 maart: bevrijding Enschede
's Ochtends werd de bevrijding van Enschede herdacht in aanwezigheid van een bijzondere gast: Markus Lewe, burgemeester van Münster. Zoals de Tubantia schrijft: “De aanwezigheid van de Oberbürgermeister was bijzonder: nog nooit vervulde een Duitse bestuurder een officiële rol bij een bevrijdingsactiviteit in Enschede.”
's Middags hielden we voor het eerst een open fractiedag.
3 april: Kindermuziekweek en kindermeedoeconcert
Door Sascha
Ken je dat? Dat je oudere broer of zus alles mag? Of dat je kleine broertje of zusje altijd het schattigst wordt gevonden? Bloedirritant! Zo denken Nannerl Mozart en Fanny Mendelssohn daarover. Zij maken net zulke mooie muziek als hun broertjes en toch krijgen die jongens alle aandacht. Vandaag kwam daar verandering in.
Fanny en Nannerl zijn op tournee met Orkest Phion. Zij speelden twee voorstellingen in Enschede en volgende week volgen er nog twee in Hengelo. Bijna drieduizend leerlingen uit groep 5 tot en met 8 doen mee met het concert met het lied Zoef Boem Knal Knetter. Met deze bijzondere ervaring op zak mochten zij de zaal verlaten.
Met zo’n thema kan het niet anders dan dat er een vrouwelijke dirigent voor het orkest staat; Orkest Phion werd geleid door de 19 jarige, zeer getalenteerde Olha Dondyk, die in 2022 vluchtte uit Oekraïne en nu in Duitsland woont en haar studie voortzet aan de University of Music and Dance in Keulen.
Deze bijzondere productie is een samenwerking van Orkest Phion, Theater Sonnevanck en Theatergroep de Horde en zes andere orkesten uit Nederland.
5 april: Werkbezoek FC Twente
Door Luc
Op zaterdag 5 april ging ik (Luc Blokhuis) namens de Volt-fractie Enschede naar een bijeenkomst over veiligheid in en om het stadion van FC Twente voor de wedstrijd tegen Fortuna Sittard. Normaliter sta ik achter de bar bij het uitvak; dit was een mooie gelegenheid om een keer achter de schermen te kijken bij FC Twente.
Het welkomstwoord door Jan de Jong, directeur van de Eredivisie, gaf ons een inkijkje in het belang van een betaaldvoetbalorganisatie in de gemeente. Hij liet ook blijken dat niet elke club zo'n goede verstandhouding heeft met de gemeente als FC Twente en Enschede.
Rondom de veiligheid van wedstrijden komen veel dingen kijken, buiten het stadion voor de politie, binnen het stadion voor de club zelf. Het speelschema wordt dusdanig ontworpen, dat supportersgroepen elkaar niet of nauwelijks kruisen tijdens hun reis naar het stadion. Een nauwe samenwerking met de NS, politie en gemeente rondom elke wedstrijd is gewenst. Daarnaast is er overleg met de uitspelende ploeg, zodat ook hun supporters veilig Enschede in- en uitkunnen.
We kregen een korte rondleiding door het stadion met onder andere de control room, waar politie en beveiliging druk bezig zijn met alle camera's in en rondom het stadion. Deze camera's kunnen bijna zo ver inzoomen dat je vanaf de andere kant van het stadion kunt lezen wat iemand aan het typen is op de telefoon.
Onzevraag was: wie betaalt eigenlijk de politie buiten het stadion? Het blijkt dat er iIn het Nederlandse voetbal per jaar veel geld omgaat (2,9 miljard euro). De belastingen die over dit bedrag betaald worden, dekken ruimschoots de politiekosten. Dus al wordt de politie uit de staatskas betaald, de clubs compenseren dit uiteindelijk helemaal zelf.
De wedstrijd werd bekeken vanaf de tribune aan de lange zijde. Waar in de raadszaal de leden regelmatig tegenover elkaar staan, was iedereen het over één ding eens: “Ga staan als je voor Twente bent”, werd luidkeels meegezongen.
Erik Kemp
Fractievoorzitter Volt Enschede