Uitkomst Lagerhuisdebat-thema-avond Oorlog en Defensie: Voltleden liever geen F35's op vliegveld Twente

Op vrijdagavond 13 december was er in Enschede de thema-avond Oorlog en Defensie. Gespreksleider Anna Kaal bracht bij de aftrap in herinnering wat het standpunt van Volt is over dit thema. Kortweg geformuleerd is dat: Volt is voorstander van een Europees leger, bepleit een uitgave voor defensie van meer dan twee procent van het bbp en streeft naar een vermindering van de afhankelijkheid van de VS voor de veiligheid op ons continent. Ook wil Volt dat Europese landen veel meer gaan samenwerken bij de ontwikkeling en aanschaf van materieel, en dat nationale legers een specifieke militaire taak krijgen toebedeeld die goed past bij hun sterktes.

Vervolgens liet Anna zien dat Twente een belangrijke regio is voor de doorvoer van materieel, aangevoerd vanuit de havens in Vlissingen en Delfzijl, mochten de militaire spanningen aan de oostgrens van het NAVO-gebied verder toenemen. Bij een grote, recente oefening werden tanks en artillerie dan ook langs die route richting Oost-Europa getransporteerd.

Lagerhuisdebat over F35’s

Daarna richtte de discussie zich op de actuele vraag of het goed is of juist niet als Defensie een deel van haar F35-straaljagers stationeert op vliegveld Twente. Wat volgde was een kort debat in Lagerhuis-vorm waarbij de ene helft van de aanwezigen argumenten vóór bepleitte en de andere helft tegenargumenten gaf. Een opzet die dwingt tot nadenken over en verdediging van standpunten die niet die van jou zijn, én die de deelnemers de ruimte geeft hun mening rustig, zonder interrupties, uiteen te zetten. 

Tegen

Dieter voerde namens zijn helft van het gezelschap tegenargumenten aan. Hij stelde dat de begrote ruim 1100 starts en landingen van de zeer lawaaierige jets zouden zorgen voor veel geluidsoverlast in een dichtbevolkte omgeving. Ook zou de uitstoot van de vliegtuigen nog meer stikstof toevoegen aan de toch al overbelaste natuur. Voorts betoogde hij dat door het stationeren van de F35’s en de ruimtelijke veiligheidsmaatregelen die daarmee gepaard gaan, een groot deel van het nu toegankelijke gebied weer afgesloten wordt. Daarnaast worden door toewijzing van de luchtmachtfunctie de bedrijvigheden op en rond Techbase in de kiem gesmoord, die het laatste jaar eindelijk juist wat op gang lijken te komen. 

Dat terwijl er op hemelsbreed 65 kilometer van Enschede in het Duitse Meppen reeds een operationele militaire luchtmachtbasis ligt. Europees gedacht is het niet meer dan vanzelfsprekend om de eigen vliegtuigen daar te stationeren waar dat het beste kan, ongeacht of dat nu binnen de landsgrenzen is of (net) daarbuiten.

Voor

‘Voorstander’ Kees betoogde dat een veilig Europa nu eenmaal offers vraagt. En het is mooi als je daar als regio je bijdrage aan kunt leveren. Not in my backyard getuigt niet van de productieve houding die het huidige, gespannen tijdsgewricht vereist. Daarbij komt dat het bieden van een basis voor F35’s aan Defensie financieel ruim gecompenseerd zal worden. Geld waarmee de woningen waarin geluidsoverlast zou kunnen worden ervaren, heel goed kunnen worden geïsoleerd. Hij erkende dat de komst van de F35’s plannen voor woningbouw in het gebied rond het vliegveld zou frustreren, maar meende dat de ruimte daarvoor sowieso beter gevonden kan worden binnen de huidige stedelijke agglomeraties. Het bouwen in het buitengebied gaat per definitie ten koste van de natuur. 

Consensus en tevens advies aan de gemeenteraadsfractie werd uiteindelijk na evaluatie: niet toestaan van F35’s op Twente, samenwerking zoeken met vliegvelden vlak over de grens waar meer ruimte (voor geluid en stikstof) is.

Hoe de oorlog in de Oekraïne te beëindigen?

Vervolgens werd de oorlog in Oekraïne besproken en hoe die zo snel mogelijk te beëindigen. Het inmiddels grote aantal slachtoffers vereist vredesbesprekingen. Maar Oekraïne wil die pas als het zijn uitgangspositie fors verbeterd heeft. Het overwinningsplan van Zelensky omvat dan ook het geleverd en vrijuit inzetbaar krijgen van de modernste westerse wapensystemen zoals de Tomahawk-raketten met een bereik van 2500 km. Met Trump op komst is het echter zeer de vraag of die systemen geleverd gaan worden. 

Beargumenteerd werd dat het voluit inzetten van geavanceerde wapens waarmee Oekraïne grondgebied kan terugveroveren tot tegenreactie met kernwapens van Rusland kan leiden. Poetin moet daarom wellicht (een deel van) het veroverde gebied in handen gegeven worden -  zonder nieuwe grenzen te erkennen - om een al te groot Russisch gezichtsverlies te voorkomen. Meerdere deelnemers aan de thema-avond erkennen dat de tot nog toe gehanteerde salamitactiek – waarbij er steeds weer een nog geavanceerder wapensysteem is toegevoegd aan het arsenaal van Oekraïne – wellicht het beste is. Immers, Rusland heeft tot nog toe steeds gedreigd de komst van nieuwe wapens te beantwoorden met een kernaanval, maar dat tot nog toe niet gedaan. Een versnelling van de levering van systemen, desnoods bemand door ervaren NAVO-militairen, is mogelijk wel nodig. 

DefCom

Tot slot wees Anna op de Defensie-community die Volt vorig maand is gestart en die maandelijks (digitaal) bijeenkomt om te discussiëren over oplossingen en beleid voor defensie en veiligheid.

Door Martin van Zaalen
15 dec 2024

Ook een keer meediscussiëren over een thema? Je bent van harte welkom om langs te komen. We gaan graag met elkaar in gesprek over verschillende (lastige) thema’s die in de samenleving spelen. Ook niet-Volt-leden zijn welkom om langs te komen. Houd onze site in de gaten voor meer activiteiten.