PERSBEPERSBERICHT: 186 Statenleden uit alle provincies staan op: “Minister Wiersma, wat maakt u ons nou?!”

Brief namens 186 Statenzetels uit alle provincies aan minister Wiersma (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur). Lees de brief Hier

9 sep. 2024

BBB Minister Wiersma zet een streep door het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Dit werd vorige week via de media bekend gemaakt. Jaren werk van boeren, natuurorganisaties, en talloze hardwerkende ambtenaren en politici wordt in één keer opzij geschoven. Daarom roepen 186 Statenleden (een derde van alle Statenleden) uit alle provincies de minister van LVVN op om haar besluit terug te draaien en Nederland uit de stikstofcrisis te leiden met de plannen die al op de provinciale tafels liggen.

Volt staat voor een toekomst waarin natuur en boeren samen het landschap vormgeven. Natuur en voedsel zijn grensoverschrijdend en daarom is het belangrijk dat we de Europese afspraken naleven. Europa wordt onbestuurbaar als landen de afspraken allemaal aan de laars lappen. Dat leidt tot chaos en kan onze veiligheid, onze economie en de kwaliteit van onze leefomgeving negatief beïnvloeden.

Impact afschaffen NPLG

Het NPLG is een programma met perspectief, na aanhoudend falen van Rijksbeleid waar de rechter en de Europerse Commissie de regering meermaals moesten terugfluiten. Op basis van het NPLG zijn provincies de afgelopen jaren plannen gaan maken:

  • Om eindelijk perspectief te bieden aan boeren en PAS-melders;

  • Om de hoeveelheid en kwaliteit van ons water voor de toekomst veilig te stellen;

  • Om de achteruitgang van natuur te stoppen en leefgebieden voor planten en dieren te verbeteren;

  • Om bodemdaling te stoppen zodat huizen niet wegzakken;

  • Om ons landelijk gebied – meer dan de helft van ons land (!) – bestendig te maken tegen hoogwater, overstromingen, droogte en hitte;

  • Maar ook om wél meer huizen te kunnen bouwen, o.a. voor jongeren die veel te lang thuis bij ouders moeten wonen en toekomstplannen moeten uitstellen;

  • Om onze infrastructuur te kunnen blijven verduurzamen en verbeteren.

Het NPLG schrappen komt met onherstelbare impact. De plannen zouden bijdragen aan kwaliteitsverbetering van minstens 60-70% van onze wateren. We zouden 100.000en hectaren agrarisch grondgebruik aanpassen, meer dan 30.000 hectaren nieuwe natuur realiseren en miljoenen nieuwe bomen planten. We zouden weidevogels beter beschermen en de afname van 45% van broedvogels van het boerenland stoppen. Ook zouden we voor medio 2025 een oplossing bieden aan ruim 2300 PAS-melders die al veel te lang wachten op antwoord. De 3.000 piekbelasters zouden niet meer pieken en ontelbare boeren sloten en bermen zouden weer een thuis vormen voor bijen, vlinders en insecten. Zo’n 460.000 woningen zouden we wél kunnen bouwen en voor een ruim dozijn grote infra-projecten kon het licht weer op groen. De ontelbare uren werk en het reeds besteed gemeenschapsgeld, in opdracht van het Rijk, zou allemaal niet voor niets zijn geweest. We werkten aan een duurzame toekomst; overheid, ondernemers en burgers samen.

Geen plan = nog meer crisis. Provincies zullen op onderdelen moeten gaan handhaven, we kunnen in veel gebieden niet bouwen, en nog meer van onze natuur zal verdwijnen terwijl de Europese Commissie met sancties zal komen. Hier is niemand bij gebaat.

De noodzaak kan niet hoger.

Halen van waterdoelen zonder versnelling NPLG onmogelijk

Het halen van de doelen van de Kader Richtlijn Water (KRW) raakt uit zicht.

  • Drinkwaterbedrijven sloegen al alarm. In vrijwel alle oppervlaktewaterwinningen en in een deel van de grondwaterwinningen worden bestrijdingsmiddelen boven de norm aangetroffen.

  • Ook de kwaliteit van veel Nederlands oppervlaktewater is een van de slechtste in Europa. In 90% van onze wateren worden nu de biologische doelen niet gehaald en is de ecologische waterkwaliteit - de eindscore op alle KRW-doelen - bijna overal matig tot slecht.

  • Zelf als álle plannen en maatregelen om de vervuiling terug te dringen slagen, haalt nog altijd zo’n 30-40% van de Nederlandse wateren de KRW-doelen (voor respectievelijk stikstof en fosfor) niet, stelde het PBL in ‘21.

Geen NPLG betekent verder verlies van waardevolle natuur

Ondertussen bleek jaar na jaar dat de Nederlandse natuur hard achteruit gaat.

  • Het WUR stelde onlangs dat van alle beschermde typen ecosystemen in Nederland maar 12% in ‘gunstige’ staat verkeert. Zo’n 35% is ‘matig’ en 53% ‘ongunstig’. Van alle Europese landen presteren alleen Italië, Letland, Spanje, Denemarken en België slechter dan Nederland.

  • Ruim een derde (40%) van de dier- en plantsoorten in Nederland staat op de Rode Lijst. Dat betekent dat ze binnenkort misschien niet meer hier voorkomen.

  • Vooral met weidevogels en insecten zoals bijen en vlinders gaat het slecht.

  • De afgelopen 120 jaar is 85% van alle inheemse planten- en diersoorten uit Nederland (lees: biodiversiteit) verdwenen. Het Europese gemiddelde ligt op 60%, dus binnen Europa is het verlies aan biodiversiteit het grootst in Nederland.

  • Zoals het WWF terecht stelt: Zonder grootschalig natuurherstel verdwijnt belangrijke natuur in Nederland.

Geen NPLG, geen woning, geen weg

Tientallen projecten voor woningen en infrastructuur zullen zonder duurzame plannen nooit het licht zien: we zitten op slot.

  • Bij 11 van de 19 grote woningbouwprojecten in Nederland hebben we te maken met stikstofproblemen.

  • In totaal gaat het volgens het EIB om 460.000 woningen waarvan de bouw in gevaar komt.

  • 14 aanleg- en uitbreidingsprojecten zijn de afgelopen jaren mede vanwege stikstofuitstoot tijdelijk stilgelegd of hebben vertraging opgelopen.

  • Daarnaast zijn 4 ‘prioritaire projecten’ sterk vertraagd. De omvang van deze projecten bedraagt samen 7,2 miljard euro.

  • Tot 2030 valt een productieverlies van 1,2 miljard euro te verwachten. Dit zijn investeringen die wel begroot zijn, maar niet ten uitvoer kunnen worden gebracht volgens het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB).

NPLG: niet stoppen maar versnellen Provinciale plannen voor het landelijk gebied bevatten maatregelen die bijdragen aan het binnen bereik brengen van de KRW-doelen, het herstellen en beschermen van natuur, het weerbaar maken van het landelijk gebied tegen klimaatverandering en het bieden van een perspectief op een duurzame toekomst voor agrarische ondernemers en inwoners. Juist die integrale afweging is cruciaal voor succes.

Stoppen betekent achteruitgang. Gooi het roer om en we zinken.

We moeten versnellen om internationale en nationale afspraken te respecteren en na te leven. Om onze natuur niet voorgoed te vernietigen. Om een duurzame toekomst van meer dan de helft van ons land te waarborgen en de potentie van ons landelijk gebied optimaal te benutten. Dat kan alleen als we doorgaan op de huidige weg en de beloofde middelen vanuit het Rijk ook echt krijgen.

De onbehoorlijke handelswijze en onduidelijke koers van Minister Wiersma kennende, maakt u de volgende zin eens af: Denkend aan Holland zie ik…

Volt

Namens deze,

Amos de Jong

Fractieleider Volt Provincie Utrecht